ERU ÍSLENDINGAR SAMFÉLAG UM LÝÐVELDI ??

Fyrirsögnin að þessum skrifum er dálítið krefjandi spurning til þeirra sem þetta lesa. Eru gildishlaðin siðferðisviðmið okkar þau að við séum öll á sama báti að róa í sömu átt? Eða eru Íslendingar tvístraður hópur stefnulaust ráfandi einstaklinga, óánægð með líf sitt og hrædd við að tjá einlægar skoðanir sínar og vera heiðarleg?

Ég er nokkuð viss um að við fyrsta lestur þessa texta, telji margir mig loksins vera orðinn snarruglaðan. En ef þið íhugið málið aðeins og reynið að ímynda ykkur þann fróðleik sem ég er búinn að glósa inn á tölvuna mína, samhliða því að lesa í þingtíðindum og dagblöðum um viðhorf þingmanna, stjórnmálaafla og þjóðar frá lýðveldisstofnun? Af þeim lestri er ég búin að sjá nánast endalausar endurtekningar á mistökum sem sprottin eru úr nánast samskonar forsendum, þó hvorki stjórnmálamenn eða þjóðin sjálf virðist geta lært af fenginni reynslu.

Mér var sýnt með afar skýrum hætti hvernig þjóðin villtist af vegi: samfélags, fjölskyldu, stórfjölskyldu (ætta), eða jafnvel heils byggðarlags, yfir til undirferlis græðgi og sjálfsdýrkunar einstaklinga. Hægt vaxandi sérhyggja og óheiðarleiki læðist að og hefur einnig meðferðist hægt vaxandi kæruleysi gagnvart sameiginlegum ábyrgðum. Á sama hátt og meðvirkni heltekur fjölskyldu alkahólista, svo enginn sér vágestinn, virtist þjóðin steinsofandi gagnvart augljósum og opinberum þjófnaði á fjármunum hennar og auðlindum. Á viðvaranir var litið eins og slæma martröð og þær látnar hverfa í fjölda nýrra frétta af nýjum óheiðarleika.

   Þegar samfélagsmynd fyrri hluta síðustu aldar er skoðuð, kemur fram að uppeldi ungviðis hafi í gegnum aldirnar verið samvinnuverkefni þriggja kynslóða. Barnið var verkefnið en á sama tíma voru foreldrar þess annarskonar verkefni, er þeir fetuðu sín fyrstu sjálfstæðu skref fullorðinsára, án beinnar stýringar frá reynslu eða þekkingu foreldra sinna. Raunveruleiki þess lífs sem mætti unga fólkinu á hverjum degi, var þeim framandi og í þeirra reynsluheim engar lausnir að sækja.

 Þriðji þáttur áðurgetins þriggja kynslóða samstarfs, var einskonar öryggisventill fyrir hina nýbökuðu foreldra ungbarnsins. Þar var um að ræða hinn sívakandi reynslubanka þriðju kynslóðar, fyrir unga fólkið í nýju foreldrahlutverki. En á sama hátt var einnig um nauðsynlegt sálarskjól að ræða fyrir hið unga og viðkvæma taugakerfi barna sem alltaf gátu leitað skjóls hjá ömmum sínum og öfum. Þar vissu börnin að skjóls var að vænta fyrir þeim erfiðleikum sem þau kunnu engin skil á. Það hefur alltaf verið sérsvið þriðju kynslóðar að hafa lykilinn að hugarró barna og geta beint huga þeirra frá erfiðum hugsunum með fróðlegri eða skemmtilegri sögu.

Líkast til var það í algjöru ógáti sem hinu sameiginlega verkefni þriggja kynslóða, um náttúrulega vernd fyrir ungviðið, var nánast fyrirvaralaust raskað, án þess að gætt væri að mikilvægustu undirstöðum mannlegs þroska og samfélagsvitundar. Svo langt aftur sem menn gátu munað, hafði meginregla verið sú að ungbörn og börn til 6 ára aldurs nytu óslitið öryggis og umönnunar foreldra og ættingja. Fjölskyldumyndin var talinn stór hluti samfélags-vitundar og mikilvægt að varðveita öryggisumhverfi barna á viðkvæmu þroskaskeiði þeirra.

Hér er varpað fram spurningu til Alheimsvitundar.

En af hverju var öryggis ungbarnsins talið best gætt hjá fjölskyldu sinni?

Og ég fæ eftirfarandi svörun.

Fyrir því eru nokkrar mikilvægar ástæður sem enn í dag hafa of lítið verið ígrundaðar, en felast í náttúrulegum þroska barns. Líkamsvöxt ungbarns sér fólk með augunum. En til að greina andlegu hlið hins nýkomna einstaklings til jarðvistar okkar, þarf næman skilning á því orkuflæði sem drífur einstaklinginn áfram.

Því miður er enn of lítil áhersla lögð á, við fæðingu ungbarns, að foreldrar fái nauðsynlegan skilning á því hvaða skyldur leggjast á herðar þeirra með hinum nýja fjölskyldumiðlim. Það er t. d. of lítil áhersla lög á að foreldrar þekki hina eilífu þrígreiningu hvers einstaklings í: Anda, Líkama og Sál. Sú þrígreining á ekkert skylt við trúarbrögð.

Andinn, er sú orka sem umlykur hverja lifandi veru og veitir líffærum hennar orku til að starfa. Flókið samspil á milli orku einstaklingsins og Alheimsorkunnar verður ekki nánar útskýrt hér, því slík er nokkuð löng lesning.

Líkaminn vex í móðurlífi konunnar sem fæðir barnið. Það hefur hins vegar iðulega verið farið ógætilega með þennan líkama á fósturskeiði og á fyrstu stundum hans í jarðvistinni. Það hefur viljað gleymast að þessi litli líkami kemur úr loftkyrru og trekklausu 37° heitu umhverfi. En hiti í fæðingarrúmi er töluvert lægri og gustur vegna loftskipta. Þægilegast viðmið fyrir flesta til skilnings er tilfinning þeirra sjálfra við að koma frá suðlægari heitum löndum, aftur til kuldans á Íslandi. Hvernig þætti fólki umskiptin, ef það væri nakið eins og barn við fæðingu?

Það er einnig skortur á að nægrar varúðar sé gætt gagnvart sýklum í umhverfi lítils barns. Líkami þess er færður í föt en loftið leikur frjálst um augu, eyru og eyrnagöng, sem eru með viðkvæmri óvarinni þunnri húð. Sama er að segja um nefgöng og öndun barns á umhverfislofti t. d. á veitingastað, verslunarmiðstöð, mengunarlofti borgarumferðar eða kuldanepju sem foreldrar finna ekki fyrir vegna vanans. Ungbarnið, með sína næfurþunna húð í öndunarvegi og lungum er varnarlaust gegn vangá þeirra fullorðnu. Ef ógætilega er farið í þessum efnum fyrstu vikur í jarðvist barns, getur það haft varanleg heilsuspillandi áhrif til frambúðar og ekki hvað síst á síðari hluta ævinnar. Nánar útskýrt síðar.

Er þá komið að þriðju greiningu einstaklingsins, en það er Sálin.  Sálin er ekki hluti af sköpun líkamans í móðurlífi, heldur sjálfstæður lífskraftur sem tekur sér bólfestu í líkamanum við fæðingu. Hvernig Sálin velur sér foreldra verður ekki útskýrt hér. Hins vegar verður aðeins fjallað um vaxandi vangaveltur um hvort Sál sé eitthvert sérstakt fyrirbrigði eða hvort Sál barns geti hafa lifað áður hér á jörð.

Líklega er auðveldast að skýra út fyrir nútímamanninum hvað Sál sé, með því að líkja henni við geymslusvæði tölvugagna í geimnum. Móðurtölvan væri persónan á jörðinni, sem hefði, meðvitað eða ómeðvitað, samband við gagnagrunn sinn í geimnum. Gagnagrunnur tölvu er uppbyggður af öllum þeim verkum sem á tölvuna hafa verið unnar. Sjálfkrafa vistast þær í gagnagrunninum í geimnum öll þau ár sem tölvan vinnur. Líkt er um gagnagrunn Sálar. Hann er samansettur af minningum og reynslu úr öllum þeim lífum sem Sálin hefur lifað í hlutverki tiltekins einstaklings. Öll sú reynsla sem Sálin hefur öðlast vistast í Sálarkjarna hennar. Það er svo misjafnt eftir lífum hve meðvitaða tengingu Sál einstaklingsins hefur við forðabúr reynslu sinnar í Sálarkjarnanum. Sumir einstaklingar telja sig engar slíkar tengingar hafa en aðrir hafa nánast ótæmandi aðgang að fyrri reynslu og þekkingu.

Til að hjálp fólki að ná áttum í þessu flókna umhverfi hefur því nokkuð fjölgað að Sál verulegs snillings á einhverju sviði tekur að sér að fæðast aftur í jarðvist og hafa með sér fyrri snilli sína, sem þekkt hafi verið meðal jarðarbúa. Strax á unga aldri, þegar samstarf Sálar og líkama er orðið nokkuð vel þjálfað, fer Sálin, sem nýr einstaklingur, að birta fyrri hæfileika sína, en þá enn í líkama barns, svo færni og listrænir hæfileikar þykja með ólíkindum. Þær Sálir sem taka að sér slíka endurfæðingu, gera slíkt til að rétta þeim Sálum hjálparhönd sem villst hafa af leið kærleiksvitundar og samkenndar.    

Hér er lokið því sem Alheimsvitundin vildi leggja inn í þessi skrif.

Með miklum síldarafla urðu umtalsverðar breytingar í atvinnulífi landsmanna. Mikill síldarafli kallaði tímabundið á konur út á vinnumarkað, til að gera útflutningsverðmæti úr miklum síldarafla. Slík átaksverkefni voru ekki ókunn þjóðinni í miklum aflahrotum. Alltaf var brugðist eins við miklum afla. Þær konur sem gátu, fóru til vinnu og frí var gefið í efri bekkjum barnaskólanna, svo börnin gætu tekið þátt í að bjarga verðmætum.

Samfélagsmyndin breyttist í framhaldi af síldarævintýrinu. Upp úr þessu átaksferli síldarævintýrs, kom andsvar viðskiptalífsins gegn fyrirsjáanlegum samdrætti viðskiptaveltu, þegar mikill tekjusamdráttur yrði hjá heimilum landsmanna. Verðbólga hamlaði fyrirtækjum að greiða hærri laun. En með því að fá konurnar líka út á vinnumarkaðinn myndu ráðstöfunartekjur heimilanna haldast hærri en ef fyrirvinnan væri bara ein. Með því að fá fleira fólk út á vinnumarkað mundi velta samfélagsins einnig aukast, og létta á pressu launafólks um kauphækkanir.

Nokkuð samhliða þessu var af hálfu tiltekinna afla í viðskiptalífinu, hafin áróðursherferð fyrir því að konur létu ekki binda sig á bak við eldavélina, heldur tækju þátt í tekjuöflun heimilisins. Samhliða því myndu þær einnig njóta þess frelsis sem fylgdi því að geta komist út af heimilinu. Ekki minnist ég þess að hafa orðið mikið var við umræður um hvaða áhrif svona röskun hefði á öryggisumhverfi barna. Það var talið fullnægjandi að börnunum væri bara komið fyrir í fóstri, í fyrstu hjá ættingjum eða konum sem ekki sóttust eftir að vinna úti. Síðan þróaðist þetta í fjöldauppeldi á barnaheimilum, þar sem fjölskyldutengslin byrjaði að riðlast.

Í öllu þessu ferli verður hvergi séð að Alþingi, önnur stjórnvöld eða starfandi stjórnmálaflokkar, hafi gert neina tilraun til að kanna útgjaldaþol þjóðfélags okkar, eða finna út samspil tekna og útgjalda með venjulegu rekstrarlíkani um sjálfbærni. Óumsamin útgjöld vegna innflutnings voru á ári hverju mikið meiri en gjaldeyristekjur. Olli sá mismunur stöðugu gengisfalli og hækkandi vöxtum af lánum unga fólksins, sem var að reyna að koma þaki yfir höfuð fjölskyldu sinnar.

Vinnuálag almennings jókst verulega, samhliða frekar ósvífnum aðferðum viðskiptalífsins til að flækja látekjufólk í skuldafjötra, sem svo voru sendir í lögfræðiinnheimtu þegar greiðslugeta nægði ekki til að greiða áfallnar skuldir. Engar leiðbeiningar voru veittar almenningi um hvernig ætti að verjast tál-tilboðum viðskiptalífsins, sem fékk afskriftir sínar og tapaða vörusölu, dregna frá skattlagningu.  Það ferli verður ekki rakið nánar hér en kemur fram síðar.

Þegar komið var fram á síðari hluta níunda áratug síðustu aldar var orðið áberandi hvað fólk virtist búið að missa alla dómgreind í fjármálum. Skuldir heimila jukust hröðum skrefum og harka lögfræðiinnheimtna að sama skapi. Á þeim tíma var ég að kynna mér fræði sem kölluðust „Opinber þjónustustjórnun“.  Í því verkefni var kafli um áhrif streituálags á dómgreind fólks. í tengslum við það var bent á rannsókn tveggja Þýskra sálfræðinga, sem höfðu, ásamt Rússneskum sálfræðingum, fengið að kanna heilsufar svokallaðra „samviskufanga“ í Rússneska Gúlaginu í Síberíu. Mér féllust alveg hendur þegar ég las þar að allir sex fangarnir sem rannsakaðir höfðu verið, hefðu eftir sex mánaða þrælkun, verið farnir að sýna skerðingu á dómgreind.

Með þessar upplýsingar fór ég á fund tveggja ráðherra og nokkra þingmanna sem ég var kunnur. Sýndi ég þeim þessar niðurstöður og benti jafnframt á að almenningur á Íslandi hefði búið við alltof mikið streituálag um margra ára skeið vegna skuldaálags og ómannúðlegra innheimtuaðgerða. Síðustu árin, með vaxandi heildarskuldum heimila, hefði einnig borið á vaxandi dómgreindarskorti í fjármálum, sem verulega hefðu aukið vanda margra, og væri þá alls ekki eingöngu tengdur láglaunafólki.  

Í máttvana hryllingi varð ég áhorfandi að því brjálæði sem fór í gang í kjölfar þess að algjörum óvitum í bankamálum, voru seldir allir aðalbankar þjóðarinnar.  Árið 1998, sendi ég ráðherrum og þingmönnum aðvörun um hvert stefndi. Benti ég á að á örfáum árum yrði þjóðin ekki endurgreiðslufær allra þeirra erlendu lána sem bankarnir yrðu þá búnir að taka, með sama áframhaldi.

Ég fékk ekkert svar en ætla að ljúka þessu með glefsum úr bréfi sem ég skrifaði Davíð Oddssyni, þáverandi forsætisráðherra þann 14. janúar 2004. Þetta hefur ekki áður verið birt opinberlega.

„Virðulegi forsætisráðherra.

Með vaxandi óhug hef ég fylgst með ástandi í þjóðfélagi okkar, sem því miður getur ekki annað en leitt til hörmunga. Þar á ég við ört vaxandi opinberun á alvarlegum dómgreindarbresti. Á undanförnum árum hef ég beint athyglinni að dómgreindarskorti hjá alþingismönnum, stjórnvöldum, í réttarfarinu og rekstri heilbrigðiskerfisins. Með vaxandi hraða á hringekju fáránleikans, sem veldur streitu og misrétti í þjóðfélaginu, opinberast hve mikið vantar á að þeir aðilar sem tekið hafa að sér framangreinda mikilvæga flokka í stjórnun þjóðfélagsins, hafa þröngt og takmarkað sjónarhorn og sjá greinilega ekki út yfir þau viðfangsefni sem þeir telja sig vera að fást við.“

....

„Árið 2000 var sjávarútvegsráðherra margítrekað krafinn tilvísana í lög frá Alþingi, sem heimili sölu aflakvóta. Enn hefur sá ráðherra ekki geta framvísað slíkum lagaheimildum, sem skiljanlegt er, því slík lög hafa aldrei verið sett. Þessi sami ráðherra fékk líka, í september 2003, bók mína um stjórnkerfi fiskveiða og ætlaði að senda mér umsögn um hana innan stutts tíma, þegar lögmenn ráðuneytisins væru búnir að fara yfir hana. Sú umsögn er ekki komin enn. Líklega kemur hún ekki fremur en lagatilvitnanir um heimildir til sölu aflakvóta sem óskað var eftir árið 2000. Líklega hefur hann hvorki frétt af stjórnsýslulögum né upplýsingalögum. Þú segir honum kannski frá þessum lögum við tækifæri.“

.....

„Hin sífelldu átök um rekstur heilbrigðiskerfisins er enn einn vinkillinn á sérkennilegan dómgreindarbrest þingmanna og stjórnvalda. Af einhverjum óskiljanlegum ástæðum hefur aldrei verið kallað eftir útreikningum fjármálaráðuneytis á kostnaðargreiningu þess á eðlilegri framkvæmd laga um heilbrigðismál. Ég vil hér með óska eftir því að þú beitir þér fyrir að ráðuneytið geri slíka kostnaðargreiningu og mér verði sent eintak af henni. Vonandi með betri skilum en lagatilvísanirnar frá sjávarútvegsráðuneytinu.

Af athugunum mínum á skipuriti Landspítala, ásamt margháttaðri könnunum á starfseminni, blasa við margir þættir sem valda verulegum óþörfum kostnaði. Einnig má sjá í framkvæmd heilbrigðisþjónustu utan sjúkrahúsa, ýmsa þætti sem einnig valda óþörfum útgjöldum. Í meira en ár hef ég beðið svars frá forstjóra Landspítala um heimildir til nýrra útgjalda, á sama tíma og hann sjálfur tilkynnti að engir fjármunir yrðu lagðir í annað en viðhalda þáverandi þjónustustigi. Útgjöld þessi virðast vera einhverjir tugir milljóna í stofnkostnaði, auk einhverra milljóna í rekstur hinnar nýju þjónustu. Þú mættir líka segja honum frá stjórnsýslu- og upplýsingalögunum.“

.......

„Í umræðum undanfarinna mánaða og ára, hefur nokkuð verið fjallað um ýmsar framkvæmdir hins opinbera, sem hafi orðið mun kostnaðarsamari en framkvæmdaáætlun gerði ráð fyrir. Má þar nefna Þjóðmenningarhús, skrifstofubyggingu Alþingis við Austurvöll, viðbyggingu við Alþingishúsið, að ógleymdu einkennilegu rugli við Þjóðminjasafnið. Ég hef ekki orðið var við neinar athugasemdir þínar eða fjármálaráðherra við þessu mikla útstreymi fjár úr ríkissjóði, umfram fyrirliggjandi heimildir Alþingis. Þau umframútgjöld sem þarna munu vera, teljast vera nokkuð á annan milljarð. Til víðbótar því má nefna 6 milljarða sem settir voru í að halda flokki vinnuvéla gangandi svo verktakafyrirtæki lentu ekki í vandræðum. Tveir milljarðar virðast hafa farið í aukningu fjárfestinga og starfsemi sendiráða og stofnun nýrra.

Það sem hér hefur verið rakið er óhugnanleg staðfesting á dómgreindarbresti þingmanna og framkvæmdavalds. Stöðug eru ummæli þessara manna um að ekki séu til peningar til að sinna eðlilegum þörfum eldri borgara, öryrkja, sjúklinga og annarra þeirra sem höllum fæti standa í þjóðfélaginu. Það virðist hins vegar ekki vera um fjárskort að ræða, þegar umframútgjöld beinast í ákveðnar ónauðsynlegar áttir. Slíkt getur vart flokkast undir heilbrigða dómgreind.“

....

„Nýjasta dæmið um dómgreindarbrest kom fram í sambandi við vanhæfi formanns nefndar Alþingis, vegna hugsanlegra kaupa bankastofnunar á SPRON. Svo virðist sem einhver fjöldi þingmanna telji sig ekki falla undir lagaskyldur í lýðveldi okkar. Þögn framkvæmdavaldsins varðandi þetta sérkennilega mál virðist benda til sama dómgreindarbrests, að almenn lagaskilyrði í landinu eigi ekki við þingmenn. Ekki verður betur séð en þarna sé á ferðinni háskalegur hroki.

Þegar skoðað er efni stjórnsýslulaga, kemur í ljós að í fyrsta kafla þeirra laga, um gildissvið laganna, segir svo í 2. málsgrein 1. gr. laganna:

„Lögin gilda þegar stjórnvöld, þar á meðal stjórnsýslunefndir, taka ákvarðanir um rétt eða skyldu manna.”

…….

„Hér hefur verið drepið á fáein atriði, sem því miður eru ekki tæmandi upptalning um sérkennilega birtingu á dómgreind stjórnvalda á Íslandi. Því miður er réttarúrræði og dómskerfi ekki undanskilin þessu sérkennilega ástandi, þó í þessu bréfi séu ekki tilgreind dæmi um slíkt.

Spurningin er hins vegar hvort það hafi eitthvað að segja að rekja svona þætti fyrir þér. Lengst af hefur þú sýnt að þig skortir verulega heilstæða yfirsýn í fjölþættum málefnum. Dæmin frá borgarstjórnartíð þinni eru nokkur, þó óafsakanlegur fjáraustur vegna byggingar Perlunnar standi þar upp úr. Ekki aðeins að byggingakostnaður hafi verið mikill og utan rekstrarþátta borgarinnar, heldur hefur komið fram í fjölmiðlum að á hverju ári þurfi að greiða verulegar fjárhæðir í meðgjöf með þessari byggingu, þara sem hún verði ekki sjálfbærírekstri. Er það eitt afdrifaríkasta dæmið um dómgreindarbrest í borgarstjórnartíð þinni.

Hvað varðar tímabil þitt sem forsætisráðherra, virðist sem aldrei í sögu lýðveldsins hafi verið sett fleiri lög sem stangast á við ákvæði stjórnarskrár. Nokkuð sérstakt, miðað við hvað þú vekur oft athygli á lögfræðimenntun þinni, og með fjölda lögfræðinga á þingi.
Stjórnleysi stjórnar þinnar á atvinnulífinu og peningamarkaðnum er búið að koma þjóð okkar í afar erfiða skuldastöðu, gagnvart erlendum lánastofnunum. Dómgreindarlausar upphrópanir þínar og leikskóladeildarinnar á fjármálamarkaðnum um “góðæri” sýna afar glöggt hve hugsun í slíkum ummælum er byggð á þröngu sjónarhorni.

Með vísan til þess hve fátítt hefur verið í stjórnartíð þinni, að verða var við skynsamlegar ákvarðanir til framgangs heildarhagsmuna, býst ég ekki við skynsamlegum viðbrögðum við þeim ábendingum sem hér hafa verið settar á blað. Líklegustu viðbrögðin eru að þú verðir reiður út í mig og hugsir mér þegjandi þörfina. Tvenn máltæki gætu verið vísbendingar um slíkt. Annars vegar máltækið um að “skjóta sendiboða válegra tíðinda” (sem mjög er iðkað). Hins vegar máltækið að “sannleikanum verður spilltur maður sárreiðastur”.

Ég vil að lokum taka fram að ég tel EKKI að þú hafi gert eitthvað rangt í ásetningi þess að valda þjóðinni tjóni. Ég er hins vegar á þeirri skoðun að þú hafir verið að fást við umfangsmeiri málefni en dómgreind þín réð við og þú hafir, því miður fyrir þjóðina, ekki haft samstarfsmenn og ráðgjafa sem höfðu næga heildarsýn til að stýra málefnum þjóðfélagsins, með heildarhagsmuni þess til framtíðar litið, í huga.

Ég hef séð hjá þér marga góða kosti, en þeir hafa ekki náð að dafna vegna umfangs þeirra verkefna sem þú réðst í raun ekki við.  Ég vænti ekki breytinga á þér eða þeirri stefnu sem þú talar fyrir. Þrátt fyrir það bið ég þér Guðs blessunar í starfi og einkalífi og bið þig að hafa vakandi auga með fyrirsjáanlegu hruni fjármálalífs okkar, verði sömu vitleysu framhaldið, sem hingað til hefur verið að tröllríða þjóðfélaginu og hindra eðlilegt flæði fjármagns um þjóðlífið.

Með kveðju,

Reykjavík 14. Janúar 2004

Guðbjörn Jónsson“

 

Eins og af þessu má sjá eru áhyggjur mínar af dómgreindarbresti þjóðarinnar ekki alveg nýtilkomnar. En þegar fólk þekkir ekki stórfeld stjórnarskrárbrot, sem framkvæmd eru opinberlega af hópi ráðamanna í samfélagi okkar, Þá er varla mikil von um heilbrigðar varnir til viðhalds lýðveldistengdri samfélagsmynd.

   

Deilan um Landsréttardómarana

Ég velti fyrir mér hvernig það geti verið hægt að klúðra einföldu máli jafn rækilega og gert hefur verið með þetta mál landsréttardómarna. Það er eins og enginn hafi reynt að rekja sig, í tímaröð eftir forsögu málsins.

Málið byrjar á því að dómsmálaráðuneytið auglýsir eftir umsóknum um 15 stöður dómara við Landsrétt. Umsóknum skuli skila til ráðuneytisins. Í ráðuneytinu setur ráðuneytisstjóri menn í að taka á móti umsóknum. Spurning er hvort honum hafi yfirsést að biðja starfsmennina að flokka umsóknirnar. Alla vega datt mér það fyrst í hug þegar ég las yfir lista umsækjenda, því þar var enga flokkun hægt að greina.

Það hefði mátt ætla að ráðuneytisstjóri hefði sett menn í úrvinnslu umsókna sem einhverja þekkingu hefðu á hvernig bæri að vinna með slíkar umsóknirnar, svo þær yrðu lagðar upp til úrvinnslu á eðlilegan máta. En svo var ekki.

Fyrsta spurning þeirra sem unnu úr umsóknunum hefði átt að vera hve margir héraðsdómarar væru meðal umsækjenda. Þeir héraðsdómarar sem sóttu um embætti landsréttardómara, áttu í raun ekkert erindi í röð með „nýliðum“, sem væru í fyrsta (og eina skiptið ef þeir fengju stöðu) að undirgangast mat hæfisnefndar um hæfni sína til að hljóta dómarastöðu, sem ekki yrði af þeim tekin nema með dómi.  Sá sem einu sinni hefur af Alþingi verið valinn hæfur til að nafn hans væri sent Forseta Íslands, til að hljóta skipun í dómaraembætti, fer aldrei aftur í lífinu þá leið, nema hann hafi verið sviptur embættisheiti sínu með dómi.

Það hefði því verið eðlilegt að þeir starfsmenn dómsmálaráðuneytis sem báru ábyrgð á móttöku og flokkun umsókna um dómarastörfin við landsrétt, væru með þekkingu á hvernig fara þyrfti öðruvísi með umsóknir héraðsdómara, eða annarra dómara sem sæktu um stöðu landsréttardómara. En því miður var málsmeðferð dómsmálaráðuneytisins verulega ábótavant að þessu leyti. Það verður að flokkast sem ámælisverð vinnubrögð þeirra starfsmanna ráðuneytis dómsmála og ekki hvað síst ráðuneytisstjóra, að tryggja ekki eðlilega og lögmæta flokkun umsókna, áður en umsóknum var vísað til valnefndar um nýliða til dómarastarfa.

Staðreyndin var nefnilega sú, að samkvæmt lista yfir umsækjendur um 15 stöður landsréttardómara, voru 15 héraðsdómarar. Þar sem enginn hæstaréttardómari sótti um starf landsréttardómara, voru hinir 15 héraðsdómarar þeir fyrstu sem áttu tilkall til embættanna. Það kom fram í hinum nýju lögum um dómstóla.

Í bráðabirgðaákvæði V. við lög um dómstóla nr. 50/2016, er ákvæði sem ótvírætt hefur leiðbeinandi áhrif um röðun umsækjenda um 15 dómarastörf við landsrétt. Í nefndu bráðabirgðaákvæði nr. V. segir eftirfarandi:

 „Þeir sem skipaðir eru hæstaréttardómarar skulu hafa forgang til skipunar í embætti dómara við Landsrétt kjósi þeir það og skulu þá einskis missa í kjörum sínum.“

Varla telst nokkur vafi á því að í framkvæmd teljist þessi „forgangs“ ákvæði laganna einnig eiga við aðra dómara, þó hæstaréttardómarar teljist fremstir meðal dómara. Þá geti löggjafinn ekki mismunað aðilum með sömu embættisnafnbót, sem er „dómari“.  Fullkomlega eðlilegt var því að dómsmálaráðherra skipaði í stöður landsréttardómara, hina 15 héraðsdómara sem sóttu um stöðurnar, enda voru þeir lögformlega fyrstu valkostir í stöðurnar. Þar með hefði málið verið úr sögunni og bara auglýst aftur eftir 15 héraðsdómurum og málinu lokið.

En því miður höfðu hin röngu vinnubrögð ráðuneytisstjóra dómsmálaráðuneytis og starfsmanna hans svo margvíslega villandi áhrif á framvindu málsins.

Maður getur t. d. ekki annað en velt fyrir sér hvaða erindi þeir eigi í sæti dómara, sem ekki sáu hve vinnubrögð starfsmanna dómsmálaráðuneytis fóru langt út fyrir eðlilega framkvæmd laga. Maður spyr sig einnig sömu spurninga varðandi það að nýliðar í umsókn um dómarastöðu, töldu sjálfsagt að þeir röðuðust framar á hæfislista, en héraðsdómarar með langa starfsreynslu. Er slíkt viðhorf óréttlætis það viðhorf sem okkur vantar inn í dómarastéttina?  Ég hélt ekki.

Ég segi einungis að lokum. Ef ráðuneytisstjóri dómsmálaráðuneytis getur ekki haft kjark til að viðurkenna ranga málsmeðferð í ferli umsókna um dómarastöður við landsrétt, gæti komið til greina að einhverjum sem ofbýður óréttlætið, höfði ógildingarmál á alla meðferð málsins hjá dómsmálaráðuneyti og krefjast þess að málið verið afgreitt eftir þokkalega auðskiljanlegum lögum landsins. Slíkt yrði alvarlegt reiðarslag á alla sýndarmennsku í framkvæmd réttvísi og réttlætis í því landi sem státar sig á áletrun í skjaldarmerki sitt með orðunum: MEÐ LÖGUM SKAL LAND BYGGJA.            

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• Héraðsdómarar sem sóttu um Landsrétt

UM ALVARLEGA ÁGALLA HJÚSKAPARLAGA

Ég hef oft fjallað um hve alvarlegt það er þegar fólk sem sækist eftir og tekur að sér störf þingmanns, gerir sér litla eða enga grein fyrir hvaða ábyrgð það er að takast á hendur. Lýsir það sér oft í þeim lögum sem þingmenn hvers tíma samþykkja. Kemur það t. d. fram í Hjúskaparlögum nr. 31/1993. Ég hef áður, nokkuð víða fjallað um þau atriði, en aldrei sett það skipulega niður í opinbera grein til birtingar.

Í VII. kafla Hjúskaparlaga nr. 31/1993 er fjallað um atriði sem í eðli sínu er brot á stjórnarskrá.  VII. kaflinn heitir: Ábyrgð hjóna á framfærslu fjölskyldu sinnar. Þótt heiti VII. kaflans sé einskonar megin viðfengsefni þessa pistils, er heimilda einnig leitað í upphafskafla laganna og þangað leitað með skarpari sýn laganna á hlutverki og skyldu aðila í hjónabandi. Grundvöllur laga um hjónaband hlýtur að byggja á því að báðir aðilar finni sig, í lögunum, njóta gagnkvæmrar virðingar og viðurkenningar, sem fullgildur helmingsaðili þess hjúskapar sem til er stofnað með giftingu. Þessi jafnræðisstaða beggja aðila hjónabands er nokkuð vel dregin fram og birtist í 2., 3. og 4. gr. hjúskaparlaga. En í 2. gr. segir:

„ 2. gr.           
 Hjón eru í hvívetna jafnrétthá í hjúskap sínum og bera jafnar skyldur hvort gagnvart öðru og börnum sínum. Þeim ber að sýna hvort öðru trúmennsku, styðja hvort annað og gæta sameiginlega hagsmuna heimilisins og fjölskyldu.      
 Hjón eiga í sameiningu að annast uppeldi barna sinna, sjá þeim farborða og hjálpast að við að framfæra fjölskylduna með fjárframlögum, vinnu á heimili og á annan hátt.“ 

„ 3. gr. 
 Hjón skulu skipta milli sín verkefnumá heimili eftir föngum, svo og útgjöldum vegna heimilisrekstrar og framfærslu fjölskyldu.       
 Hjónum er skylt að veita hvort öðru upplýsingar um efnahag sinn og afkomu. 

Í þessum tveimur greinum er komið inn á nokkur mikilvægustu atriði hjúskapar. En það er einmitt í þeim atriðum sem þarna voru tilgreind sem mjög alvarleg og skaðleg rangtúlkun hefur verið ríkjandi. Sú rangtúlkun hefur orðið grundvöllur að upplausn fjölskyldna, þar sem algjörlega saklausir einstaklingar verða fyrir alvarlegasta skaðanum. Er þar átt við börn þeirra sem slíta hjónabandi.

 Í 2. gr. hjúskaparlaga segir að hjón skuli í hvívetna jafnrétthá í hjúskap sínumog bera jafnar skyldur hvort gagnvart öðru og börnum sínum. Af því leiðir að með öllu er útilokað að sami löggjafi, sem setur fram hina frávikalausu fullyrðingu um að báðir aðilar skuli skilyrðislaust vera jafnrétthá í hvívetna í hjúskap sínum, getur ekki undir neinum kringumstæðum, í sömu lögum, lagt öðrum aðilanum þá skyldu á herðar að verða framfærandi maka síns. Aðila sem á fullan rétt á framfærslu ríkissjóðs samkvæmt 76. gr. stjórnarsrkrár. Löggjafinn getur ekki, í sömu lögum sem hann segir báða aðila hjónabands jafn réttháa, gert makann að þiggjanda framfæris fyrir sig og börnin úr hendi þess aðila sem lögin ákilja að skuli greiða hounum sinn hluta af framfærslu fjölskyldunnar. Lög sem hefðu slíkt innihald væru tvímælalaust álitin, frá kynntum viðhorfum nokkurra heimsfrægra réttarheimspekinga, frá Bandaríkjunum, Evrópu og Ástralíu, álitin algjörlega ófullnægjandi sem lagatexti, vegna ósamrýmanleika í  skilaboðum og merkingu.   

Viðhorf lík þeim sem koma fram í 2, gr., koma einnig fram í 3. gr., en þar segir: að hjón skuli, eftir föngum, skipta á milli sín verkefnum á heimili: svo og útgjöldum vegna heimilisrekstrar og framfærslu fjölskyldu.           

Það sem hér er vakin athygli á, er að í lögunum segir afar skýrt að hjón séu jafnrétthá, beri jafnar skyldur gagnvart hvort öðru og börnun sínum og beri sameiginlega að gæta hagsmuna heimilisins. Þá segir í 3. gr. að hjón skuli skipta milli sín verkum á heimili eftir föngum,  svo og útgjöldum vegna heimilisrekstrar og framfærslu fjölskyldu.

Sérstök athygli er vakin á því að lögin tala eingöngu um JAFNA stöðu hjóna í öllum skyldum sínum gagnvart börnum og rekstri heimilis. Hvergi er þarna að finna skyldu annars aðilans til að yfirtaka skyldu maka síns, verði hann af einhverjum ástæðum ekki greiðslufær að sínum hluta framfærslu eða sinn hluta af framfærslu barna og rekstri heimilis.

Ég hef vakið athygli á þessu, sem og því að í 4. gr. hjúskaparlaga er kveðið afar skýrt á um að hvort hjóna ráði yfir þeim eignum sem voru í eigu þess fyrir giftingu. Þeim sé ekki skylt að leggja þær inn í sameiginlegar rekstur heimilisins, heldur beri þeim einungis að tryggja sinn hluta heimilistekna til að standa undir:  útgjöldum vegna heimilisrekstrar og framfærslu fjölskyldu.         

Hér geta efalaust ýmsir fljótfærir tekið löggjafinn og skattayfirvöld til fyrirmyndar. Þeir segja að í sameiginlegri ábyrgð hjóna á framfærslu fjölskyldunnar, felist að ef annað hjóna missi tekjur sínar, færist skylda þess aðila yfir á hinn sem fullar tekjur hefur. Um þetta er fjallað í VII. kafla hjúskaparlaga. Um þetta segir í 46. gr.:

46. gr.

Hjón bera sameiginlega ábyrgð á framfærslu fjölskyldunnar. Til framfærslu telst það sem með sanngirni verður krafist til sameiginlegs heimilishalds og annarra sameiginlegra þarfa, uppeldis og menntunar barna og sérþarfa hvors hjóna.Um framfærsluskyldu gagnvart börnum gilda að öðru leyti ákvæði barnalaga.     

 Framlag annars maka til sérþarfa hins verður hjúskapareign viðtakandanema sérstök heimild sé til að telja það séreign.

Þarna er lögð rík áhersla á að fólk geri sér sanngjarna mynd af því hverjar tekjur heimilisrekstrar þurfa að vera. Við sameiginlegt heimilishald þarf að hafa fleira í huga en daglegan kostnað vegna framfærslu. Þar þarf að líta til annarra sameiginlegra þarfa, uppeldis og menntunar barna og sérþarfa hvors hjóna. Ef fáein orð hefðu verið sett aftan við hinn tilvitnaða texta 1. málsliðar 46. gr., að á eftir: sérþarfa hvors hjóna hefði komið: „sem teljist til heimilisreksturs og hjúskapareignar“.

Í þessu fælist að skýrt væri afmarkað í hjúskaparsáttmála hjóna um heimilisrekstur, hvað af „sérþörfum“ hvors þeirra teljist til heimilisreksturs og hvað til persónulegs einkaneyslu viðkomandi, óviðkomandi sameiginlegum heimilis- og hjúskaparrekstri. 

Ef sú ábending sem ég set þarna fram væri orðuð skýrt og greinilega, væri 2. mgr. 46. gr. óþörf, enda verður ekki betur séð, vegna óljósra meininga í orðavali í lagatexta, en að hún stangist á við ákvæði 2. 3. og 46 gr. þessara laga, eins og þau atriði eru rakin hér að framan.

Í 2. mgr.46. gr. segir að: Framlag annars maka til sérþarfa hins verður hjúskapareign viðtakanda nema sérstök heimild sé til að telja það séreign.   

Orðið FRAMLAG, getur haft ýmsar merkingar. Framlag getur merkt að einhver láti af hendi óskyldubundinn stuðning við eitthvað. Í framangreindu atriði virðist meining í orðinu „Framlag“ snúast um að annar aðili hjóna, veiti hinum aðilanum „framlag“ til sérþarfa hans. Í 1. mgr. 46. segir að til framfærslu teljist það sem með sanngirni verði krafist til sameiginlegs heimilishalds og annarra sameiginlegra þarfa, s. s. sérþarfa hvors hjóna“ Ekki verður betur séð af þessu en að EF sá valkostur værri fyrir hendi að líta á sérþörf annars hvors hjóna sem mögulega  hjúskapareign. Kæmi þar til álita hvort umrædd sérþörf hafi verið, fyrir hjónaband, hluti af reglulegu neyslumunstri viðkomandi og kunn væntanlegum maka. Slík sérþörf eldist eðlilegt að væri fjármögnuð með rekstrargjöldum heimilisins.

EF það „Framlag“ sem um er rætt í 2. mgr. 46. gr. væri til sérþarfasem væri utan skilgreinds heimilisreksturs, væri löggjafinn með opinni en bindandi lagafyrirmælum, hugsanlega að framkvæma eignaupptöku, án undangenginnar beinnar lagasetningar þar um. Segjum að annar aðili hjóna vildi styrkja maka sinn til einkaferðalags, kaupa laxveiðileyfi, eða eitthvert persónulegt áhugamál makans, væri löggjafanum algjörlega óheimil, með lagaákvæði, að gera slíkt upptækt sem „hjúskapareign“.

Í 47. gr. hjúskaparlaga eru einnig atriði sem alls ekki eiga rétt á sér  miðað við framangreind ákvæði hjúskaparlaga. Lítum þar á hvað segir 1. mgr.

„Framfærsluframlög hjóna eru fólgin í peningagreiðslum, vinnu á heimili eða öðrum stuðningi við fjölskyldu. Framlög skiptast milli hjóna eftir getu þeirra og aðstæðum.“ Þarna er löggjafinn í algjörri mótsögn við sjálfan sig, meira að segja í sömu lögunum um sama efni. Í upphafi 2. gr. þessara sömu laga, hjúskaparlaga,  segir löggjafinn afar skýrt að:

„Hjón eru í hvívetna jafnréttháí hjúskap sínum og bera jafnar skyldur hvort gagnvart öðru..“.

Þarna er greinilega um alvarlega þversögn að ræða, sem bætist við fyrri ábendingu um  óvandaða lagasmíði. en lítum næst á 2. mgr. 47. gr. hjúskaparlaga. þar segir svo:

„Nú nægja fjárframlög þau, sem annað hjóna á að inna af hendi skv. 1. mgr., ekki til að fullnægja sérþörfum þess og barna eða þörfum heimilisins og á viðkomandi þá kröfu á að hitt láti honum eða henni í té peningafjárhæð sem með þarf, hæfilega upphæð í hvert skipti, miðað við getu og hagi aðila“. 

Enn einu sinni verður löggjafinn sér til skammar vegna eigin vanþekkingar á eðlilegri kröfulýsingu eða hvaða skyldur löggjafinn sjálfur ber hugsanlega í tilgreindu tilviki.

Löggjafinn tekur sér það vald í tilgreindri 2. mgr. 47. gr. hjúskaparlaga að halda því fram að sá sem ekki geti staðið skil á réttmætu framlagi í rekstrarsjóð heimilis síns, af ótilgreindum ástæðum, eigi kröfu á að hitt láti honum eða henni í té peningafjárhæð sem með þarf, hæfilega upphæð í hvert skipti, miðað við getu og hagi aðila. 

Ég geri þá kröfu til löggjafans, að hann skýri nánar og ítarlega á hvaða forsendum sú krafa er reynst, þar sem löggjafinn fullyrðir að sá aðili hjónabands, sem skortir tekjur til framfærslu, eigi kröfu á hendur hinum, sem getur staðið í skilum, um fjárstuðning fyrir fjárframlagi sínu til eigin heimilisreksturs. Í þessum tilvitnuðu lagafyrirmælum er hvorki umfang né neitt viðurkennt viðmið nefnt sem afmarkað geti ætlaða fjárhæð, eða annan kröfurétt annað en þversögn í hjúskaparlögum. Einungis er sagt að hinn aðilinn skuli láta í té þá „peningafjárhæð sem með þarf, hæfilega upphæð í hvert skipti.“ Svonavinnubrögð ættu að vera refsiverð, en það getur enginn refsað löggjafanum nema kjósendur.

Í bók prófessors Sigurðar Líndal, sem ber heitið „Um lög og lögfræði, um grundvöll laga- réttarheimildir“, er m. a. fjallað um hvað geri yfir höfuð textaað frambærilegum lögum.

 Í kaflanum „Grundvöllur laga“  segir í lið 9.1. „Lög verða að fullnægja tilteknum skilyrðum um form“.  Inn á þau atriði var komið hér að framan þar sem bent var á óskýra merkingu setningar. Sama er einnig hér í 2. mgr. 47. gr. varðandi fullyrðingu um algjörlega óskilgreinda kröfu, eins aðila á hendur öðrum, án skýrs viðmiðunargrundvallar.

Í liðnum 9.1.1., í bók prófessors Sigurðar, lið sem ber heitið „Ólíkar áherslur“, er vísað í Bandaríska réttarheimspekingurinn Lon L Fuller, „að lög séu sett í þeim tilgangi að knýja menn til að fylgja reglum“. En lögskipan sé einnig komið á í öðrum tilgangi. Menn setji sér ólík markmið og fylgi þeim eftir. En til þess að það geti gengið snurðulaust verði að móta ákveðið ferli og framgangsmáta. Hvorttveggja, fylgni við reglur og ferli sem fara verði eftir, beri að viðurkenna sem sjálfstæð markmið. Með þessu megi kenna þjóðfélagsskipulag við lög í stað geðþótta ákvarðanna.“

Í þessi atriði er vitnað vegna þess hversu hjúskaparlög nr. 31/1993, eru langt frá því að geta talist byggð upp af aðilum sem hafi haft næga þekkingu á verkefninu, þjóðskipulagi okkar eða eða lagasmíði.

Margt er alvarlega umhugsunarvert í lagabálki eins og hjúskaparlögum. Ég ætla þó ekki í lengri útskýringar í þessum pistli. En það er svo sem nægt úrval af klúðurslegri og ómarktækri lagasetningu til í lagasafninu, sem aldrei verður leiðrétt.

En það sem textahöfundi hjúskaparlaga sást alveg yfir er hinn skýri réttur sem sérhver á, sem ekki getur sjálfur séð sér farborða, samkvæmt ákvæðum stjórnarskrár. Í 76. gr. stjórnarskrár er fjallað um rétt þeirra sem ekki geta framfleytt sér ef eigin tekjum. Því miður var þessar grein breytt 1995 og gerð ómarkvissari. Segja má að lögmönum stjórnvalda sé boðið upp á fjölda möguleika til útúrsnúninga til að valda kostnaðarauka fyrir þá sem rétt sinn reyna að sækja í gegnum réttarkerfið. Nú segir í þessari mikilvægu grein stjórnarskrár að: „[Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika“  Ég hef aldrei geta fengið vitræna skýringu á því hvers vegna  var verið að flækja hina ótvíræðu greiðsluskyldu ríkissjóðs á framfærslu þeirra sem ekki geta sjálfir séð sér farborða. Í stjórnarskránni frá 1934 er ákvæðið mikið skýrara, enda engir flækjumeistarar þá komnir til skjalanna, til að auka kostnað ríkisrekstursins. En í stjórnarskrá 1934 er ákvæðið svona:„Sá skal eiga rjett á styrk úr almennum sjóði, sem eigi fær sjeð fyrir sjer og sínum, og sje eigi öðrum skylt að framfæra hann.“

Þegar horft er til þess einbeitta ásetnings lagasmiða hjúskaparlaga, að koma ótvíræðri  greiðsluskyldu ríkissjóðs yfir á einstaklinga, sem voru svo óheppin að maki þeirra forfallaðist frá tekjuöflun, verður manni hugsað til þess hvort engin sómatilfinning sé lengur til staðar í: þingmönnum, lögmönnum eða dómurum þessa lands. Ég tel víst að flestir sem tilheyra tilgreindum stéttum hafi einhverja snertingu hafi við svo afkáralega lagasmíð sem hjúskaparalögin eru. Og svo kemur til viðbótar framanskráðu sá ljóti fölsunarhlekkur hjúskaparlaga sem enn virðist tíðkaður í skattalögum, að skerða réttindi lífeyrisþega vegna tekna maka. Þar er um verulega ljóta ósvífni að ræða, sem skoðað verður fljótlega.

      

    

Forseti Alþingis, Forsætisnefnd OPIÐ BRÉF

Forsætisnefnd Alþingis,

Hr. 1. þingforseti, Steingrímur  J. Sigfússon

Reykjavík 12. desember 2018

ERINDI: Um úthlutun þingsæta og rétt til þingsetu.

Hr. Þingforseti.   

Í umróti undanfarinna daga hef ég saknað þess mjög að verða ekki var sterkrar vitundar stjórnenda Alþingis um skarpa sýn á afar mikilvæg ákvæði stjórnarskrár okkar. Er þar fyrst vísað til 2. mgr. 70. gr. þar sem segir að:

„Hver sá sem er borinn sökum um refsiverða háttsemi skal talinn saklaus þar til sekt hans hefur verið sönnuð.“ 

Af fréttaflutning verður ekki séð að neinn skortur hafi verið á grófum og mannskemmandi ummælum og ásökunum úr öllum áttum. Að stórum hluta er þessar ásakanir og  óviðunandi ummæli um fólk sem hvergi var nærri, komið frá fólki sem á að lúta reglum Alþingis, meðal annars um hegðan og talsmáta. Óhjákvæmilegt er einnig að umræddar ásakanir og særandi ummæli, snerti fjölda fólks sem er utan starfs- og siðareglna Alþingis. En það fólk á einnig sín réttindi þó oft gleymist að taka tillit til þess. Þingmenn eins og allir aðrir eiga sinn rétt og bera skyldur samkvæmt ákvæðum 71. gr. stjórnarskrár, en þar segir að:

„[Allir skulu njóta friðhelgi einkalífs, heimilis og fjölskyldu.“.

Það sem veldur mér mestri undrun, er hinn undarlegi skortur á skjótu viðbragði forseta Alþingis, til verndar sálarlífi mikils fjölda fólks, utan sem innan Alþingis, vegna umfjöllunar í fjölmiðlum um samtöl nokkurra starfandi þingmanna. Eðlileg viðbrögð forseta Alþingis við slíku tilviki sem þarna var, hefði verið að kalla Ríkissaksóknara þegar í stað á sinn fund og fela honum að setja lögbann á opinbera umfjöllun um málið meðan það væri rannsakað. Og jafnfram að rannsóknin tæki til allra þátta málsins. Þá hefði mátt fá Umboðsmann Alþingis til að fylgst með framvindu málsins fyrir hönd Alþingis og stjórn Öryrkjabandalag og stjórn Samtakanna 78, verið falið að tilnefna einn lögfræðimenntaðan mann til eftirlits með upplýsingagjöf við framkvæmd rannsóknar, fyrir hönd þolenda órökstuddra ásakana og ummæla. 

Einnig hefði verið mikilvægt að forseti Alþingis beindi strax ákveðnum tilmælum til þeirra 6 þingmanna í svonefndum „Klausturhópi“, að þeir tækju sér launalaust leyfi frá þingstörfum um tveggja mánaða skeið, meðan rannsókn málsins færi fram. Áætlað væri að fyrir þann tíma gætu meginniðurstöður rannsóknar legið fyrir. Samhliða rannsókn Ríkissaksóknara hefði siðanefnd Alþingis rannsakað málið út frá skyldum Alþingismanna á grundvelli laga, reglugerða og siðareglna Alþingismanna.

Hr. þingforseti. Það hvílir mikil ábyrgð á herðum forseta löggjafarþings þjóðarinnar, þegar starfandi þingmenn ráðast með jafn ódrengilega og sóðalegan talsmáta að einstaklingum úr ýmsum minnihlutahópum þjóðfélagsins. Ummælin sem slík, eru afmarkaður vandi sem greiða hefði mátt úr með fljótum hætti ef komið hefði verið í veg fyrir það taugaveiklunar- og hálfgert sturlunarástand sem helltist yfir þjóðina þegar upptökurnar voru birtar.

Í mínum huga leikur enginn vafi á að samfélag okkar er engan veginn undir það búið að bregðast við svona óvæntri og ábyrgðarlausri aðför að grunngildum mannlegrar virðingar. Erfitt var að sjá annan tilgang hjá fjölmiðlum, með birtingu hinna sóðalegu ummæla, en  sjálfsupphafning fjölmiðlanna, sem náð yrði fram með því að vega hastarlega að sálarró flests hugsandi fólks.

Það skiptir miklu máli hvernig við umgöngumst lagareglur. Og það skiptir einnig máli hvernig við umgöngumst orð okkar og gjörðir. Hvað heiðarleika og virðingu snertir, ættu fulltrúar löggjafarvaldsins að vera leiðarljós almennings. Beri þingmaður takmarkalausa virðingu fyrir stjórnarskrá landsins og öðrum landslögum, sem löggjafarvaldið (þingmennirnir] setja sem lög, mun áreiðanlega umtalsverður meirihluti þjóðarinnar feta í fótspor þeirra.

En meðan þingmenn fótum troða stjórnarskrá landsins og eigin lagasetningu, geta þeir vart vænst þess að almenningur beri virðingu fyrir lagareglum eða öðrum störfum þeirra.

Daglega umgengst mikill meirihluti þjóðarinnar lög og reglur samfélagsins. Áberandi má þar greina sömu fyrirlitningu gagnvart lagasetningu Alþingis, sem algengt er að sjá í framgöngu þingmanna sjálfra. Og því miður er nýjasta dæmið, sem í raun er undirrót þessara skrifa, glöggur vitnisburður um að forseti Alþingis ber hvorki virðingu fyrir stjórnarskrá landsins eða kosningalögum. Hér þarf skýringa við.

Þegar kosningalög eru skoðuð, kemur í ljós að ENGU þingsæti er úthlutað til einstakra þingmanna. XVI. kafli kosningalaga fjallar um úthlutun þingsæta. Þar segir svo um úthlutun kjördæmissæta. Í fyrstu gein XVI. kafla, 106. gr. kosningalaga, er fjallað um tilkynningu Landskjörstjórnar um kosningaúrslit.

Áhersluletur og litabreytingí lagatexta er sett af undirrituðum, þannig er sérstök áhersla er lögð á mikilvæg atriði í texta laganna.

Í 106. gr. segir að:

„Landskjörstjórn auglýsir með hæfilegum fyrirvara hvar og hvenær hún kemur saman í þessu skyni svo að umboðsmönnum þeirra stjórnmálasamtaka,sem boðið hafa fram, sbr. 39. gr., gefist kostur á að vera þar viðstaddir.“

Þarna er verið að tala um útreikning þingsæta og  úthlutun þeirra.

107. gr. er svona:

„107. gr.  Til þess að finna hve margir frambjóðendur hafa náð kosningu í kjördæmi af hverjum lista skal fara þannig að:

1. Deila skal í atkvæðatölur listanna með tölunum 1, 2, 3, 4 o.s.frv. Útkomutölur eru skráðar fyrir hvern lista.

2. Fyrsta kjördæmissætifær sá listi sem hæsta útkomutölu hefur. Sú tala er síðan felld niður. Annað kjördæmissæti fær sá listi sem nú hefur hæsta útkomutölu. Þessu skal fram haldið uns úthlutað hefur verið jafnmörgum kjördæmissætum og kjósa á,sbr. 2. mgr. 8. gr.“

Tilvitnun líkur.

Þegar reglur laganna um úthlutun þingsæta eru skoðaðar kemur glögglega í ljós að þingsætum er einungis úthlutað til „stjórnmálasamtaka, sem boðið hafa fram, sbr. 39. gr.“eins og fram kemur í 106. gr.

Einnig kemur fram í 107. gr. að:  „atkvæðatölur listanna“ eru fundnar út og með ákveðinni reikniformúlu er fundinn út fjöldi þingsæta fyrir hvern lista.  Og í 2. tölulið 107. gr. segir að: „Þessu skal fram haldið uns úthlutað hefur verið jafnmörgum kjördæmissætum og kjósa á.“

Á bls. 1 í „Lýsing á úthlutun þingsæta“, eftir Þorkel Helgason, sem unnið er fyrir Landskjörstjórn, segir svo um úthlutunarreglur:

Fyrst er kjördæmissætum úthlutað, en þau eru 54 að tölu. Kjördæmissætunum er alfarið úthlutað á grundvelli fylgis lista í hverju kjördæmi.

Það er sama hvar borið er niður í lögum um kosningar til Alþingis. Í skýringum eða reglum um úthlutun þingsæta, er ævinlega talað um að þingsætum sé úthlutað til lista sem boðnir séu fram af stjórnmálasamtökum.

Þetta er rifjað hér upp í ljósi þess sem gerðist í framhaldi af svonefndu „Klaustursmáli“, þegar tveir þingmenn voru reknir úr Flokki fólksins. Þessir sömu þingmenn sendu síðan bréf til forseta Alþingis, sem forseti sjálfur las upp í forsetastóli. Þar tilkynntu þessir fyrrverandi þingmenn Flokks fólksins að þeir væru ekki lengur í þingflokki Flokks fólksins. Þeir myndu framvegis starfa sem óháðir þingmenn utan flokka og hafa samráð sín á milli. OG það athyglisverða var að forseti Alþingis virtist taka þessa tilkynningu sem góða og gilda. En við hvaða lög styðst svona afgreiðsla?

Alla vega hafa þessir umtöluðu, fyrrverandi þingmenn Flokks fólksins, setið áfram á þingi, með nákvæmlega EKKERT atkvæðamagn að baki sér sem einstaklingar. Á sama tíma er þingstyrkur Flokks fólksins ekki í samræmi við kosningaúrslit og úthlutun þingsæta, því varamenn, hinna brottförnu þingmanna úr stjórnmálasamtökunum Flokkur fólksins, hafa ekki enn verið boðaðir til þingstarfa, þó lögum samkvæmt eigi þeir nú að sitja í þeim tveimur þingsætum Flokks fólksins, sem fyrrgreindir þingmenn yfirgáfu. En þessir þingmenn teppa enn úthlutuð þingsæti Flokks fólksins vegna þess að forseti Alþingis heimilar þeim enn að halda föstum 50% þeirra  þingsæta sem Landskjörstjórn úthlutaði til Flokks fólksins.

Það skal ítrekað enn að hvergi í kosningalögnum né útreiknireglum Þorkels Helgasonar, er að finna eitt einasta orð um atkvæðamagn að baki „óháðum þingmanni utan flokka“. Öllum 63 þingsætunum, sem til úthlutunar voru, úthlutaði Landskjörstjórn til lista stjórnmálasamtaka á grundvelli atkvæðamagns hvers lista. Hins vegar er svo að sjá sem forseti Alþingis fari ekki eftir lögum eða úthlutun Landskjörstjórnar, heldur heimili tveimur mönnum sem tilheyra engum stjórnmálasamtökum að halda þingsætum úthlutuðum öðrum og teppa með því 50% af úthlutuðum þingsætum Flokks fólksins.

Væri það ekki dálítið sérstakt ef stjórn Flokks fólksins eða kjósendur hans, legðu fram kæru á hendur forseta löggjafarþings þjóðarinnar, fyrir gróf inngrip í kosninganiðurstöður Flokksins og úthlutun Landskjörstjórnar á þingsætum til hans sem stjórnmálaafls. Ég er ekki að segja að slíkt sé í uppsiglingu en benda á að óneitanlega eru forsendur þegar fyrir slíku.

HVENÆR VERÐUR STEFNA SETT Á AÐ HVERFA FRÁ ÓHEIÐARLEIKA OG SPILLINGU ??

Ef þjóðinni á að takast að hverfa frá núverandi óheiðarleika og spillingu, sem tröllríður helstu samskiptaþáttum þjóðlífsins, þá verður Alþingi og stjórnmálamenn, innan þings sem utan, að leika þar mikilvægustu burðarhlutverkin. Einnig er afar brýnt að Alþingi sjálft setji í lagareglum ákveðinn kröfuramma um hæfni frambjóðenda til þingmannsstarfa, varðandi  menntun, sam-skiptahæfni og þekkingargrunn, tengdum helstu stjórnunarþáttum landsmála. Slíkt er orðið afar mikilvægt vegna þess áberandi reynsluleysis og þekkingarskorts margra þinmanna nú og undangenginna ára, um mörk hins mögulega fyrir ríkisvaldið að fjármagna sem útgjaldaliði.

Það er einnig athyglisvert hvernig Alþingi hefur lítið sinnt því, um langt skeið, að búa í haginn fyrir fjármögnunar- og rekstrarumhverfi stærri framleiðslufyrirtækja, með auknum skyldum á hendur fjármálafyrirtækjum að beina tilteknum hluta útlánaveltu sinnar til tekjuskapandi atvinnugreina. Frá einkavæðingu bankanna hafa þeir hagað sér með svipuðum hætti og spilavíti. Þeir hafa fyrst og fremst hugsað um eigin hagnað og jafnvel í því ferli flutt verulegt magn fjármagns út úr tekjuskapandi atvinnugreinum í kapphlaupi um mikla skammtíma ávöxtun innan þjónustugeirans. Aðstæðumsem framleiðslugreinar geta ekki keppt við.

Með þessari óábyrgu framgöngu fjármálageirans, gagnvart heildarafkomu samfélagsins alls, væri hægt að segja, hvað kröfur almennings varðar, þá geri fólk kröfur eins og um Ráðstjórnarríki væri að ræða en ekki lýðveldi. Hins vegar á hlið útgjalda og skuldsetninga hefur EKKERT verið hugað að jafnvægi milli útgjalda og tekna. Til þess ábyrgðarleysis sem hér er að litlu lýst, má rekja meira en 3/4 allra gengisfellinga á lýðveldistímanum. En því verður lýst nánar síðar.

Einnig væri mikilvægt að Alþingi kæmi sér upp teymi lögfræðimenntaðra manna t. d. lögfræðinga sem komnir væru á eftirlaun í bland með lögfræðingum úr háskólasamfélaginu, til yfirlesturs lagafrumvarpa, áður en þau væru lögð fram. Með slíku mætti fækka alvarlegum ágöllum við lagasetningu og alvarlegum átökum laga við stjórnarskrárbundin ákvæði.

Ég læt þetta nægja í þetta sinn og leyfi mér að eiga þann draum að þjóðin nái aftur að verða fyrirmynd annarra þjóða í vinsamlegum og kurteislegum samskiptaháttum. Það væri falleg gjöf til að sagnfræðingar framtíðarinnar fái ánægjulegra og uppbyggilegri viðfangsefni í hendurnar en nú virðist blasa við.

Með kveðju

Guðbjörn Jónsson, fyrrverandi ráðgjafi   

LANDSDÓMUR KILLIFLATUR Í FYRSTA ALVÖRU SKREFINU

Ég varð afar undrandi þegar ég frétti að Landsdómur hefði fellt þann úrskurð að Landsbankinn hf. mætti innheimta skuldabréf, sem gefið var út til annars aðila, áður en Landsbankinn hf. var stofnaður. Héraðsdómur Reykjavíkur taldi, án athugunar fyrir EIGNADÓMI eins og lög gera ráð fyrir, að Landsbankinn hf. mætti, án traustra eignaheimilda, innheimti meinta skuld annars eiganda, eftir ljósriti skuldabréfs sem Landsbankinn hf. legði fram. Frumrit að umræddu skuldabréfi væri ekki í vörslu Landsbankans hf. og engar traustar heimildir fyrir því að Landsbankinn hf. hefði nokkurn tíman eignast umrætt frumrit, frá upphaflegum eignada skuldabréfsins. Landsdómur staðfestir þar afar undarlegan héraðsdóm, mjög umdeilds héraðsdómara, sem skömmu síðar var skipaður dómari við Landsrétt.

Málavextir virðast þeir, eftir opinberri umfjöllun að ræða, að árið 2006 hafi sambúðarfólk tekið húsnæðislán hjá (gamla banka) Landsbanka Íslands. Í kjölfar hrunsins 2008 lenti fjöldi fólks í erfiðleikum með skuldamál sín. En það lentu fleiri í vandræðum. Bankarnir lentu líka í vandræðum vegna erlendra lána. Hin erlendu lán höfðu verið tryggð erlendum bankastofn-unum með eignaveðum. Þau eignaveð tóku hins vegar að hrapa verulega í verði skömmu fyrir bankahrunið. Á þeim tíma var alls ekki óalgengt að heyra að hinar erlendu lánastofnanir hefðu gert svonefnd „veðköll“ hjá íslenskum lánastofnunum, til að treysta betur verðgildi þeirra eigna sem stóðu að veði fyrir hinum erlendu lánum.

Á þessum tímum, 2007 til 2009, var töluvert um að íslenskar lánastofnanir smöluðu saman í nokkuð stóra vöndla, íslenskum skuldabréfum sem voru tryggð með fasteignaveði. Þessir vöndlar voru sendir hinum erlndu lánadrottnum. Í vöndlunum var haugur af frumritum skuldabréfa, sem send voru sem trygging fyrir hinum erlendu skuldum bankanna.

Þegar íslensku bankarnir hrundu og af stað fór afskráning eða niðurfærsla útistandandi skulda bankanna við lánadrottna sina, kom í ljós að slík heildaryfirferð virtist gert afar óskipulega og engar skýrar heimildir fyrir hendi, um hvaða skuldir bankanna væri verkið að niðurfærða og hvaða skuldir væru afskrifaðar að fullu.

Sama reiðileysi var viðhat varðandi útistandandi eignir lánastofnana í hrunferli. Fjármálaeftirlitið gaf út yfirlýsingar um niðurfærslu hluta þessara útistandandi eigna, er þær færðust yfir til nýju bankanna. En slíkt var ekki framkvæmt með jöfnum hætti gagnvart öllum þeim sem skulduðu hrunbönkunum. Niðurfærlsur og afskriftir almenra skuldabréfa  var afgreitt í stærri flokkum þar sem einstök skuldabréf voru ekki skráð. Almennir skuldarar voru einstaklingar með eitt skuldabréf, að öllu jöfnu einstakir skulkdarar, gætu ekki fengið traustar upplýsingar um hver væri staða skuldar þeirra, við hina nýskráningu meinta eigendur hennar hjá nýja bankanum.  Lögum samkvæmt átti slík staða hvers einstaks skuldabréfs að koma fram í eignaskrá efnahagsreiknings nýstofnaðs nýs banka. Slík eignfærsluskrá, sem færð væri í upphafi  viðkomandi nýrrar lánastofnunar, yfirtæki niðurfærða stöðu eftirstöðva, til innheimtu hjá nýja bankanum.

Ekkert af þessu var framkvæmt. Ég var á þeim tíma, fyrst eftir hrunið, að hluta í ráðgjafastarfi fyrir fólk í fjárhagsvanda.  Ég gerði margar fyrirspurnir vegna hinna afar óvönduðu vinnubragða Fjármálaeftirlitsins. Í öllu óðagotinu sem á öllum var, á þessum tíma, lét ég mér ekki detta í hug að kæra eitthvað af þessum vitleysum. Kærum mínum var  yfirleitt aldrei sýnd nein jákvæðni. Ég benti því fólki á að fara aðrar leiðir, til að afla uplýsinga fyrir sig.

Ein slíkra leiða var t. d. varðandi innheimtu Landsbanka á skuldabréfum þar sem bankinn gat ekki framvísað frumriti skuldabréfs. Sem fyrrum hagdeildarmaður í banka, veit ég að ÚTILOKAÐ nánast er útilokað að lánastofnun TÍNI frumriti skuldabréfs. Slíkt er ógerningur því frumrit skuldabréfa eru varðveitt í eldtraustu hólfi hverrar lánastofnunar og þaðan fást þau ekki lánuð nema til örstutts tíma í senn, til að leggja þau fram til sönnunar. Sá sem fær slíkt frumrit lánað, verður að skila því aftur til skjalavarðar fyrir lok vinnudags. Geri hann það ekki, kallar skjalavörður þegar eftir skjalinu og læsir ekki eldtrausta hólfinu fyrr en útlánuð frumrit eru öll komin á sinn stað.

Í ljósi þessara umræðna um tíndu frumritin, hófust eftirgrennslanir um hvaða erlendar lánastofnanir hefðu gert veðkall hjá Landsbanka og hverjum hefði verið svarað.  Í ljós kom að flest veðköllin hefðu farið fram í gegnum Landsbankann í Lúxumbúrg. Af þeirri ástæðu frétti ég að gerð hefði verið fyrirspurn til Landsbanka í Lúx., hvort tiltekið skuldabréf Landsbankans á Íslandi hefði verið í einhverjum þeirra skjalavöndla sem LÍ, hefði sent til greiðslutryggingar eigin lána.

Í fyrstu var beitt fjölbreyttum útúrsnúningum til að reyna að fæla fyrirsprjanda frá, en er það dugði ekki fékkst loks staðfesting um að umrætt frumrit skuldabréfs hefði verið í einum vöndlinum. En þegar bankinn á Íslandi hefði farið í þrot, hefði skuldin verið felld niður og skuldabréfið afskrifað. Skuldin sem verið var að innheimta á Íslandi var ekki eign Ísledinga frá því fyrir hrun. Hinn erlendi eigandi skuldarinnar hafði afskrifað hana og afskráð skuldabréfið, svo innheimtur voru útilokaðar, nema með aðferð eins og Landsbankinn hf.virðist vera að reyna. Um það ferli sem hér hefur verið lýst var fjallað í íslenskum fjölmiðlum á sínum tíma, þannig að hér er ekki eingöngu stuðst við minningar liðinna tíma.

 

Það sló mig einkennilega að lesa um þetta dómsmál Landsbanka hf., sem var kveikjan að þessum skrifum. Skuldabréfið sem um ræðir er tekið á árinu 2006, eða áður en fór að þrengja að lausafjárstöðu bankanna. Það verður að segjast eins og er að dómari málsins, Jón Finnbjörnsson, þáverandi héraðsdómari við héraðsdóm Reykjavíkur, hefur áður orðið uppvís að afar óvandaðri málmeðferð fyrir héraðsdómi, sem verður að hluta rakið síðar.

Í 122. gr. laga nr. 91/1991, um meðferð einkamála, er skýrt  sagt fyrir um hvernið skuli staðið að því að öðlast rétt til að leita til dómstóla varðandi meinta eignastöðu fasteignar, skrásettu skipi eða loftfari, skrásettri bifreið eða viðskiptabréfi.  Meintur eigandi skal byrja á að leita til EIGNADÓMS, þar sem hann SANNAR fullgildri sönnun, sem gæti verið staðfesting skjalavarðar, innri endurskoðunar og löggilts endurskoðana lánastofnunar, með hvaða hætti og á hvaða tíma frumrit skuldabréfs hans hafi glatast úr hinni traust vörslu frumrita lánaskjala. Telji EIGNADÓMUR rök og sönnunargögn sannfærandi um að frumrit skjals sé tapað, getur eignadómstóll veitt meintum eiganda skuldabréfs, heimiild til að leggja málið fyrir héraðsdóm samanber 120. og 121. gr. laga nr. 91/1991.

Þegar hinn meinti eigandi skuldabréfs hefur fengið úrskurð EIGNADÓMSTÓLS um að rök hans og sannanir bendi ótvírætt til að hann sé hinn löglegi eigandi skuldabréfsins, getur viðkomandi meinti eigandi snúið sér til með stefnu til ógildingar á frumriti skuldabréfsins. Sá dómari héraðsdóms sem fær slíku máli úthlutað fer yfir stefnu og annan málatilbúnað stefnanda. Í 2. mgr. 121. gr. laga nr. 91/1991 segir að:

„2. Ef dómari telur skilyrði fyrir ógildingardómi ekki vera fyrir hendi synjar hann um útgáfu stefnu. Skal kveðinn upp úrskurður um synjunina ef krafist er.“

Í 3. mgr. 121. gr. segir að:
„3. Ef dómari telur skilyrðum fyrir ógildingardómi fullnægt gefur hann út stefnu, en í henni skal skorað á hvern þann sem kann að hafa skjalið undir höndum að koma með það fyrir dóm við þingfestingu málsins, því ella megi vænta að það verði ógilt með dómi. Stefnan skal birt einu sinni í Lögbirtingablaði.“

MÁLIÐ FYRIR HÉRAÐSDÓM REYKJAVÍKUR 9. nóv. 2017.

Í dómi Landsréttar má einnig lesa yfir dómsniðurstöðu héraðsdóms Reykjavíkur. Þar segir að „Landsbankinn hf. Austurstræðti 11, Reykjavík, með stefnu birtri í Lögbirtinga-blaðinu 19. desember 2016 til ógildingar á veðskuldabréfi.  

Málið var þingfest og dómtekið 19. janúar sl. (2017), en enginn mætti til að andmæla kröfu um ógildingu. Var ógildingardómur kveðinn upp 10. febrúar sl.  

Þann 29. mars sl. kröfðust útgefendur skuldabréfsins þess að málið yrði endurupptekið. Var endurupptaka heimiluð og skiluðu þau greinargerð af sinni hálfu 1. júní 2017.    

Málið varðar veðskuldabréf útgefið þann 23. mars 2006, upphaflega að fjárhæð 16.000.000 króna, tryggt með veði íbúð xx-xxxx, fastanúmer 204-xxxx.

Þarna eru nú komnara fram athyglisverðar upplýsingar. Í fyrsta lagi segir í inngangi úrskurðar héraðsdóms að Landsbankinn hf. höfði málið. Landsbankinn hf. er stofnaður í október 2010. Skuldabrefið er hins vegar gefið út til Landsbanka Íslands (gamla banka), sem fór í þrot í október 2008. Í kynningu málsins kemur ekkert fram um það hvenær eða hvernig Landsbankinn hf., sem höfðar málið, varð eigandi að skuldabréfinu. Ekkert kemur fram um hvort Landsbankanum hf. var afhent frumrit skuldabréfsins, þegar að eigendaskipti urðu á skuldabréfasafni gamla bankans og niðurfærðar eftirstöðvar færðar yfir í nýja bankann. Það er að segja EF um slíkt hafi verið að ræða.

EF Landsbankinn hf., sem stofnaður var í október 2008, fékk ekki afhent frá Landsbanka Íslands (gamla bankanum) frumrit umrædds skuldabréfsins og Landsbankinn hf. þá heldur aldrei geta sýnt fram á formlega eignfærslu hins tiltekna skuldabréfs, frá Landsbanka Íslands,vandast málið mjög. Þá getur Landsbankinn hf. alls ekki höfðað riftunarmál, því hann skortir lögvarinn eignarrétt. Óhrekjandi staðreyndir fyrir því að hafa  tekið við frumritinu frá LÍ (gamla bankanum), eða han. Landsbankinn hr. sem stofnaður var í október 2008 hafi greitt út árið 2006, lánsupphæðina sem var forsenda skuldabréfsins.

Ekki verður séð að Landsbankinn hf. lagt fram neinar lögmætar forsendur fyrir meintum eignarrétti sínum á umræddu skuldabréfi, sem gefið var út til annars óskylds aðila rúmum 6 mánuðum áður en Landsbankinn hf. var stofnaður. Ef til er heimild um lögmæta yfirfærslu viðkomandi skuldabréfs, frá gamla bankanum yfir til nýja Landsbankans hf., er slíkt skjal klárlega til hjá Fjármálaeftirlitinu, sem fór með alla ábyrgð á eignum og skuldum gömlu bankanna við uppgjör og yfirfærðslur eigna og skulda. Ef slík skjöl eru ekki til hjá Fjármálaeftirlitinu, þá er Landsbankanum hf. ranglega veitt heimild til ógildingarmáls hins umrædda skuldabréfs. Eins og málið virðist liggja fyrir, blasir við algjör aðildarskortur Landsbankans hf.  að hinu tilteknu skuldabréfi sem gefið var út þann 23. mars 2006, til Landsbanka Íslands.

Ég hef ekki í hyggju að rekja frekar löglausan framgang dómara héraðsdóms Reykjavíkur í þessu máli, þó margt væri hægt að tilgreina frekar. 

Það sem vakti sérstaka athygli mína var að dómari héraðsdóms, Jón Finnbjörnsson, var þáverandi héraðsdómari en umsækjandi um dómarastöðu við Landsrétt.

Þegar málið kemur til meðferðar hjá Landsrétti eru í raun allir dómarar Landsréttar vanhæfir til umfjöllunar um málið, þar sem einn af dómurum Landsréttar var dómarinn í málinu sem Landsréttur þarf að taka til hlutlausrar skoðunará hvort löglega og siðlega hafi verið staðið að meðferð málsins fyrir héraði. Augljóst hefði átt að vera árvökulu, réttsýnu og vel skýru fólki með réttlætis-, réttsýnis- og vanhæfisreglur vel skýrar í hugskoti sínu, að enginn tekur mál samstarfsaðila til hlutlausrar endurskoðunar.  Að gera slíkt er bersýnilegt langreyndum leikmanni, að ekki getur staðist hlutleysisreglu stjórnarskrár.  

 

Meinleg rökvilla í réttargreiningu um völd Forseta Íslands.

Lengi hafa verið við lýði hér á landi frekar undarleg sjónarmið til valdheimilda forseta lýðveldisins. Ákveðinn hópur helstu lögskýrenda þjóðarinnar hafa haldið því fram að samkvæmt stjórnarskrá landsins sé forsetinn í raun valdalaust sameiningartákn þjóðarinnar. Hann beri ekki ábyrgð á neinum framkvæmdaatriðum varðandi stjórnun landsins.

Þarna er á ferðinni afar undarleg sjónarmið ef horft er á þau út frá því sem mætti kalla „eðlilega þrepun ábyrgðar.“ Í allri almennri skynsemi er gengið út frá því sem sjálfgefnu í hverju sviði fyrir sig, að efsta þrep ábyrgðar sé í höndum þess sem í lögum eða skipulagi er settur efstur í sínu umhverfi. Þannig er litið á forstjóra fyrirtækis sem æðsta úrskurðarvald innan fyrirtækis. Skipstjóri er æðsta vald á skipi sínu. Skólastjóri æðsta vald í skóla sínum og þannig mætti lengi telja.

Engum dettur t. d. í hug að undirritun forstjóra fyrirtækis gildi ekki nema deildarstjóri á viðkomandi sviði undirriti með honum mikilvægar ákvarðanir. Slíkt væri tær rökvilla og í mótsögn við langa hefð valdaþrepunar og eðlilega dómgreind.

Í ljósi alls þessa hefur mér ævinlega fundist einkennileg skýring núverandi túlkenda laga og réttar, þegar þeir reyna að halda því fram að valdssvið forsetans sé óljóst. Má þar t. d. vísa til þess sem einn helsti lögskýrandi nútímans, Björg Thorarensen, segir í bókinni „LÖG OG RÉTTUR,“ 3. útgáfa, sem út kom árið 2017. Á bls. 30 er hún að fjalla um form lýðveldisstjórnunar. Þar segir eftirfarandi:

„Með lýðveldi er fyrst og fremst vísað til þess að þjóðhöfðinginn skuli vera forseti, kjörinn af borgurunum með’ beinum eða óbeinum hætti til fyrirfram ákveðins tíma en ekki konungur sem hlýtur stöðu sína að erfðum. Í lýðveldi starfar einnig kjörið þjóðþing sem fer með löggjafarvald eða er a.m.k. aðalhandhafi þessi.“

Athygli vekur þarna að þessi mikli lögskýrandi sleppir því að fara eftir 2. gr. stjórnarskrár okkar og eðlilegri þrepunarhefð valdastigans, þegar hún segir að: kjörið þjóðþing sem fer með löggjafarvald eða er a.m.k. aðalhandhafi þessi. Þarna gleymist henni að í 2. gr. stjórnarskrár er þess getið að: „Alþingi og forseti Íslands fara saman með löggjafarvaldið“

Þegar litið er til þess að Alþingi er kosið af þjóðinni til löggjafar- og úrlausnarstarfa en forsetinn kosinn beinni kosningu yfir landið allt, sem ÆÐSTA VALD lýðveldisins, hliðstæður konungsvaldi. Í því ljósi verður að teljast undarleg lögskýring á hlutverki forseta, sem annars aðalhandhafa löggjafarvaldsins, þegar að fullu sleppt þegar að fullu sleppt skyldu hans sem æðsta valdhafa lýðveldisins samkvæmt stjórnarskrá. Án alls samráðs við þjóðina er titlun næstráðanda forseta í löggjafarmálum, Alþingi, er titlað sem aðalhandhafi löggjafarvalds. Fróðlegt væri að heyra skýringar þessa lögskýranda á því hvers vegna samþykkt Alþingis um löggjafarmál, taka ekki gildi fyrr en forseti hefur staðfest þær með undirritun sinni.

En lítum aftur á bls. 30 í bókinni LÖG OG RÉTTUR. Þar er áfram fjallað um lýðveldið.

„Þótt hugtakið lýðveldi feli oftast nær í sér að æðsti þjóðhöfðingi kjörinn af þjóð eða þingi, er ekki hægt að álykta af því hver séu hin efnislegu völd sem forsetinn fer með í raun, þ.e. hvort þau séu aðeins formleg eða hvort þau séu raunveruleg og mikil. Þannig er breytilegt milli lýðvelda hvernig stjórnarskrár skilgreina völd forseta eða hvaða venjur hafa mótast um valdheimildir hans.“

Samkvæmt 5. gr. stjórnarskrár Íslands skal forsetinn kjörinn almennri kosningu allra er kosningarétt hafa til Alþingis. Í stjórnarskrá Íslands hefur forsetinn margfalt meiri völd en tíðkað hefur verið að framkvæma. Stafar það líklega af þeirri ástæðu að tiltekinn hluti fræðasamfélags menntamannasviðs þjóðarinnar, með helstu lögskýrendur þjóðarinnar í fararbroddi, hafa haldið því fram að embætti forseta Íslends væri í raun valdalaust embætti, sem hefði látið ráðherrunum eftir völd sín. Reynt er að heimfæra þetta á 13. gr. stjórnarskrár þar sem segir að:

„13. gr. Forsetinn lætur ráðherra framkvæma vald sitt.“

Í meira lagi undarlegt er að líta á þennan texta þeim augum að forsetinn hafi fært ráðherrunum það vald sem stjórnarskráin afhenti honum. Texti lagagreinarinnar bendir ekki til að forseti hafi heimild til slíks. Greinin bendir einungis til að forsetinn megi láta ráðherrana, sem næstu undirmenn sína í framkvæmdavaldinu, framkvæma það vald sem hann ber ábyrgð á. Má þar jafna saman að forstjóri fyrirtækis lætur framkvæmdastjóra og deildarstjóra framkvæma vald sitt en forstjórinn er yfirvaldið. Af því leiðir að forseti þarf ekki að hafa afskipti af daglegum starfsháttum ráðherra, svo fremi að starfað sé innan fyrirfram ákveðins ramma sem settur hafi verið í ríkisráði.

ÍSLANDI EKKI STJÓRNAÐ SAMKVÆMT STJÓRNARSKRÁ

Frá árinu 1959, er ég átti minn fyrsta fund upplýsingamiðlunar frá fræðslusviði Alheimsvitundar, hef ég vitað að Íslandi væri ekki stjórnað samkvæmt stjórnarskrá landsins. Landinu hefur verið stjórnað eftir flokkshagsmunum þeirra flokka sem meirihluta hafa myndað á Alþingi. Starfsreglur Alþingis og þingflokka hafa mótast með þeim hætti að þingmenn fá yfirleitt ekki að starfa í mikilvægum málum eftir eigin sannfæringu og vilja. Þeir eru, án valdheimilda, skyldaðir til að greiða atkvæði í samræmi við það sem meirihluti þingflokks þeirra ákveður. Skiptir þá engu máli hvort einhverjir einstaklingar í þingflokki séu andvígir einhverjum atriðum þess máls sem þingflokkurinn hefur samþykkt að greiða atkvæði með. Þetta er í raun ekki lýðræði heldur töluvert vaxandi FLOKKSRÆÐI í störfum Alþingis Íslendinga. En persónulegt sjálfstæði þingmanna er stöðugt á undanhaldi.

Við fylgjum ekki heldur stjórnarskrá okkar við myndun ríkisstjórna eða almenna stjórnun varðandi samskipti framkvæmdavalds og löggjafarvalds við forseta Íslands. Hér að framan var vikið að ákvæðum 13. gr. stjórnarskrár en lítum næst á 14. gr. en þar segir:

„14. gr. Ráðherrar bera ábyrgð á stjórnarframkvæmdum öllum.“

Í þessari setningu 14. gr. stjórnarskrár er líklega fólginn sá misskilningur að ráðherrar beri alla ábyrgðina en þar sem forsetinn sé ábyrgðarlaus um daglegar stjórnarframkvæmdir, sé hann jafnframt valdalaus á þessu sviði. Þar er um stóran misskilning að ræða. Líklega er réttast að líkja þessu við stórfyrirtæki þar sem forstjórinn er með marga framkvæmdastjóra og deildarstjóra til að framkvæma daglega stefnu fyrirtækisins. Þessir daglegu stjórnendur fá sín fyrirmæli frá stjórn um heildarmarkmið starfseminnar sem forstjóri hefur yfirumsjón með.

Forstjórinn er ekki ábyrgur fyrir framkvæmdum deildarstjóranna. Forstjórinn hefur hins vegar vald til að stöðva fyrirætlanir eða framkvæmd deildarstjóra ef forstjóri telur þær fara í bága við hagsmuni eigendanna. Samnefnarar þarna eru eigendur = kjósendur og forstjóri = forseti. Valdið fékk forstjórinn frá hluthöfunum, sem einnig réðu deildarstjórnana til starfa. Sama á við að forsetann, sem kosinn er beinni kosningu af þeim sem kosningarétt hafa. Þeir sömu kjósendur kjósa líka Alþingi til löggjafar og stjórnunarstarfa en það skerðir ekkert völd forsetans til yfirstjórnar og eftirlits með ráðherrum. Það staðfestist einnig í 15. gr. stjórnarskrár en þar segir svo:

„15. gr. Forsetinn skipar ráðherra og veitir þeim lausn. Hann ákveður tölu þeirra og skiptir störfum með þeim.“

Þarna kemur vald forseta skýrt fram. Hann skipar ráðherra, ákveður fjölda þeirra og skiptir með þeim verkum. Einnig veitir hann þeim lausn frá embætti. Ekki er að sjá í þessari grein að forseti þurfi að bera sig saman við neinn, eða fara að ráðum einhverra aðila við val sitt á ráðherrum. Ekki heldur við ákvörðun sína um að leysa ráðherra frá störfum. Ótvírætt er að valdið er þarna til staðar og hvergi skráðar heimildir fyrir neitun þings eða stjórnmálaafla að lúta valdi forseta. Alþingi getur borið undir þjóðina hvort forseti hafi brotið lög eða stjórnarskrá og víkur sá aðilinn sem tapar þeirri atkvæðagreiðslu almennings.

Segja má að 1. mgr. 16. gr. stjórnarskrár sé framkvæmd eins og hún er skrifuð. Þar segir að: „Forseti lýðveldisins og ráðherrar skipa ríkisráð, og hefur forseti þar forsæti.“ Hins vegar má segja að 2. mgr. 16. gr. stjórnarskrár sé ekki að fullu framkvæmd eins og lögin segja fyrir um. Þar segir eftirfarandi:  

„Lög og mikilvægar stjórnarráðstafanir skal bera upp fyrir forseta í ríkisráði.“ 

Mér hefur virst að forseti Íslands staðfesti oft lög án þess að ríkisráð sé kallað saman. Hitt tel ég samt mun mikilvægara að ekki sé kallaður saman ríkisráðsfundur til að staðfesta reglugerðir eða aðrar mikilvægar stjórnvalds ráðstafanir einstakra ráðherra. Fyrir slíku er þó rík skylda og engra frávika getið. Mikilvægar stjórnarráðstafanir skal bera upp fyrir forseta í ríkisráði. Og í 18. gr. stjórnarskrár segir að:

„Sá ráðherra, sem mál hefur undirritað, ber það að jafnaði upp fyrir forseta.“

UNDARLEGAR RÖKVILLUR ÁRUM SAMAN Í STJÓRNARSKRÁ

Það er líklega merki um litla virðingu Alþingismanna fyrir stjórnarskrá landsins að hún skuli vera látin innihalda meinlegar rökvillur í áratugi án þess að leiðrétting sé gerð á þeim villum. Í þessum skrifum er drepið á nokkrum meinlegum villum sem reynst hafa afar erfiðar viðfangs. Hins vegar var mér líka sýnt fram á að með einfaldri en skýrri rökfræði væri hægt að sýna fram á ógildi flestra laga á Íslandi og að engin reglugerð væri löglega frá gengin því þær væru ekki staðfestar í ríkisráði eins og ákvæði væri um í 16. gr. stjórnarskrár, eins og að framan er getið.

Hins vegar er það rökvillan í 19. gr. stjórnarskrár sem næst verður bent á. Í 19. gr. segir:

„19. gr. Undirskrift forseta lýðveldisins undir löggjafarmál eða stjórnarerindi veitir þeim gildi, er ráðherra ritar undir þau með honum.“

Ég legg áherslu á að hér er um að ræða stjórnarskrá lýðveldisins Ísland, ÆÐSTU LÖG landsins. Í þessari grein segir að undirritun ÆÐSTA manns þjóðarinnar, sjálfs ÞJÓÐHÖFÐINGJANS, hafi EKKERT GILDI við undirritun löggjafarmála, nema: ráðherra ritar undir þau með honum. Á ég að trúa því að öllum lögspekingum landsins hafi yfirsést þetta mikilvæga atriði í áratugi og ekki velt þessu fyrir sér að neinu marki?

Ég vil endilega hvetja fólk, og þá sérstaklega lögfræðinga, til að velta fyrir sér hvar í stjórnarskránni er að finna sjálfstæða valdheimild til handa ráðherra í ríkisstjórn (framkvæmdavaldinu), til að vera helsti staðfestingaraðili við löggjafarsetningu Alþingi Íslendinga? Ég finn þá heimild hvergi. Í stjórnarskrá er hvergi að finna sjálfstætt vald eða valdheimild ráðherra. Einungis er þar talað um að ráðherrar framkvæmi vald forseta. Hvergi nefnt að þeir geti framkvæmt frá með stuðningi við eigin valdheimildum.

Þegar að er gáð, kemur skýrt fram í 2. gr. stjórnarskrár að Alþingi sjálft og forseti Íslands, bera SAMEIGINLEGA alla ábyrgð á sérhverri lagasetningu. Engir aðrir hafa heimild samkvæmt stjórnarskrá til staðfestingar þeirra lagagjörninga sem frá Alþingi koma.

Það er því algjörlega fáránleg vitleysa að hópur lögfræðimenntaðs fólks skuli ár eftir ár, í störfum sínum á Alþingi telja sig bundið af drengskap um að virða stjórnarskrá landsins. En á sama tíma° láti þetta fólk sér yfirsjást þá klaufalegu óvirðingu sem þjóðhöfðingja landsins er sýndur í 19. gr. stjórnarskrár. Sem er að nafn þjóðhöfðingjans, hafi ekkert gildi við staðfestingu lagasetninga, nema með honum skrifi á lögin maður sem hvergi hefur lögmæta aðkomu að lagasetningu á Íslandi.

Rökrétt verður einnig að telja að þegar ráherra setur reglugerð eða aðrar mikilvægar stjórnarráðstafanir, þá undirriti ráðherrann erindið áður en það fer til forseta. Og að það sem veiti því löggildingu sé undirritun forsetans til viðbótar við undirritun ráðherra..

Einnig væri rökrétt við staðfestingu nýrra laga með undirritun, að þá undirritun framkvæmdu þeir tveir aðila sem samkvæmt stjórnarskrá hafa heimild til útgáfu nýrra laga. Er þar um að ræða forseta Alþingi og forseta Íslands. Ráðherra hefur samkvæmt stjórnarskrá engar heimildir tilútgáfu lagafyrirmæla.

Síðar verður tekið fyrir afar undarleg rökfræði Sjálfstæðismanna við undirbúning og upphaf lýðveldisstofnunar, varðandi ákvæði 26. gr. stjórnarskrár um gildistöku laga.

Hvað er ÆRA og hverjir geta reist við fallna ÆRU ??

Annað slagið sest ég niður í kyrrð til að eiga upplýsingastund með leiðbeinendum mínum af Fræðslusviði Alheimsvitundar. Ég spyr þá venjulega spurninga sem ég hef ekki gagnleg svör við frá eigin brjósti. Fyrir fáeinum dögum spurði ég þeirrar spurningar sem er yfirskrift þessara skrifa og fékk svör sem í meginatriðum voru þessi. ---

Æra, mannorð, manngildi, eru allt hugtök af sama stofni, sem lýsingarorð um áreiðanleika í víðum skilningi og að viðkomandi sé á allan máta trausts verður, í hvaða skilningi eða samhengi sem það er sett fram.

Þar á eftir var spurt hvort hægt væri með stjórnvalds- eða dómstólafyrirmælum að færa fólki aftur þá Æru eða mannorð sem viðkomandi hafi fórnað með hegðan sinni og hlotið dóm fyrir. Svarið var tvíþætt.

Ef verknaðurinn lítur einungis að broti á opinberum lögum eða almennum hlýðnireglum við opinbert regluverk, þar sem ekkert var brotið gegn tilgreindum einstakling, þá getur ráðherra dómsmála, eða dómstóll, ákveðið að gefa viðkomandi upp sakarskráningu, að hæfilegum tíma liðnum frá lokum dæmdrar refsingar. Sú heimild sem hér er vísað til nær einungis yfir það að engin manneskja hafi orðið fyrir eignatjóni eða miska vegna brotsins.

Hafi verknaður valdið einstakling eða einstaklingum, tjóni eða miska, nær heimild stjórnvalds eða dómstóls ekki til neinna breytinga á þeirri dómsniðurstöðu er varðaði brotaþola. 

Heimildir stjórnvalds eða dómstóls til sakaruppgjafar og útstrikunar brots úr refsiskrá, eru bundnar því skilyrði að allir brotaþolar sem tengjast máli, eða málum viðkomandi sakamanns, hafi óþvingaðir og með eigin hendi undirritað yfirlýsingu til viðkomandi yfirvalds.

Í þeirri yfirlýsingu verður að koma fram að viðkomandi sakamaður hafi að eigin frumkvæði og með aðstoð sálfræðings eða viðurkennds sáttaðila, leitað fyrirgefningar sakbornings. Sakamaður hafi af ásættanlegri einlægni og fórnfýsi eigin hagsmuna, leitast við að bæta fyrir afbrot sitt, sem kostur er.

Viðkomandi brotaþoli viðurkenni að þær upplýsingar sem honum hafi borist, bendi til að hinn seki hafi af heiðarleika og ásetningi leitast við að snúa til betra lífernis og sýnt einlægni í því verki.

Viðkomandi brotaþoli hafi því fallist á fyrirgefningarbeiðni sakamanns og er hlynntur því að honum verði gefnar upp sakir, svo fremi að ekki komi til nýrrar sakfellingar fyrir sömu eða sambærileg brot.

---------------

Það friðþægingarferli sem hér hefur verið rakið, er sagt vera áþekkt því ferli endurreisnar sem verið hafi grundvöllur endurreisnar manndóms og virðingar hjá AA samtökum um allan heim. Það ferli þekki ég ekki af eigin raun en er sagt að sá er vill ölast frið frá yfirsjónum sínum gagnvart öðru fólki, gangi í eigin persónu til þess aðila sem hann hefur brotið gegn og leiti sátta og fyrirgefningar á brotum sínum. Með fyrirgefningu þess fólks sem viðkomandi braut gegn, öðlast viðkomandi fyrirgefningu Guðs, og öðlast með því rétt til fyrirgefningar allra manna.

Að síðustu er lögð rík áhersla á að EKKERT STJÓRNVALD, EÐA DÓMSTÓLL, geti öðlast rétt til að fella niður dæmda refsiskráningu fyrir afbrot gegn mannveru, nema með beinni og óþvingaðrar beiðni frá viðkomandi brotaþola, eins og að framan er skráð.

     

LEYFIÐ BÖRNUM AÐ NJÓTA SAKLEYSIS BARNSÁRANNA

Dagurinn 2. september 2017 verður mér áreiðanlega minnisstæður í langan tíma. Ástæða þess er sú að þennan dag hlustaði ég á samantekt frétta víða að úr Evrópu, þar sem fjallað var um eitt af baráttumálum „hinsegin“ fólks af ótilgreindum stofni, sem berðist nú fyrir því að koma á kynfræðslu inn í leikskólana.

Hugmyndin er einkar athyglisverð en þó mjög óviðfelldin. Sköpun mannsheilans er með þeim hætti að í bernsku opnast tilteknar vitundir á tilteknu árabili. Þessu er komið þannig fyrir vegna þess að barn hefur ekki ályktunarhæfni til að velja úr út frá gæðum eða gefnum forsendum. Á fyrstu árunum eru verkefni úrlausnar yfirgnæfandi en úrvinnslugeta barnsins verulega takmörkuð vegna þeirra fjölda þátta sem ungbarn þarf að læra á fyrstu mánuðum og árum í lífi sínu. Ekki verður hér farið ítarlega yfir hvernig heilastarfsemin stimplar sig inn í skrefum á fyrstu 24 árum ævinnar. Hér lítum við aðeins á fyrstu árin.

Meginverkefni barnsins á fyrsta ári þess er að læra á þau stjórntæki sem það hefur til að hreyfa útlimi og allan líkama sinn, auk þess að læra að þekkja nánasta umhverfi sitt og þá sem næst því standa.

Á öðru árinu er barnið upptekið við að samstilla hreyfifærni sína, styrk til að standa upprétt á eigin fótum og stýra markvisst fingra og handahreyfingum. Einnig ef ekki er ofgert við athyglisþátt barnsins, má einnig greina fyrstu vísa að ályktunarhæfni. Mikilvægt er að trufla barnið sem minnst á þessum tíma í basli sínu við að ná að stjórna þeim líkama sem því var fenginn til bústaðar í. Því meiri frið sem barnið fær við þetta mikilvæga verkefni sitt, því rólegra verður barnið og sefur betur.

Árin 3 – 4 er barnið að mynda hin raunverulegu tengsl við nánustu ættingja sína og ramma inn hjá sér að veröldin sé stærri en heimilið.

Árin 5 – 6 er barnið að læra að mynda vináttutengsl, læra flesta samskiptaþætti, ásamt því að hafa stjórn á skapi sínu og geðshræringum. Eitt af stóru atriðum þessa tíma er að barnið geta leyft öðrum börnum, sem t. d. væru gestir á heimili þess að leika sér með leikföng sem barnið á, án þess að vera eigingjarnt og vilji taka leikfangið til sín.

FYRSTU SKREF TIL FULLORÐINSÁRA

Við eðlilegt þroskaferli fer heilinn að velta fyrir sér hlutverkum kynjanna á 12.-13. ári. Ef það gerist fyrr, þá hefur ótímabært áreiti truflað barnið frá því verkefni sem það átti að vera að læra. Þá gæti sú hætta verið fyrir hendi að eitthvað af því sem barnið hefði átt að læra hafi fallið út úr rammanum. Það fæst hins vegar ekki staðfest fyrr en undir lok 24 ára tímabilsins. Af þessari ástæðu er mikilvægast að setja ekki inn neina þætti sem trufla hið eiginlega og meðfædda samhæfingarferli vitundar barnsins um líkama sinn og samstillingu þeirrar vitundar við hina dýpri skynjun þeirra hvata sem barnið finnur vera að byrja göngu sína í vitund þess. Því meiri frið sem barnið fær á þessum fyrstu árum sínum til að stilla saman þessa viðkvæmu strengi, því rólegra verður barnið og sjálfsmynd þess sterkari

Ef allt hefur gengið vel með samstillingu hins jarðneska þroskaferlis fyrstu 16 árin, við það þroskaferli sem sköpun og uppvexti mannsins er áætlað, gæti unglingur á 17. ári farið að velta af raunsæi fyrir sér hlutverki sínu.

Á hinn bóginn verður líka að horfa til þess að miðað við þróun barnauppeldis síðustu áratuga, er afar veik von að foreldri geti komið barni til 16 ára aldurs án verulegra truflana á hinu áskapaða þroska og uppvaxtarferli.

Það sem rakið er hér að framan er örlítið brot af miðlunarlestrum frá 9. áratug síðustu aldar, þegar leitað var leiðsagnar um óróleika meðal barna, sem þá þegar var farið að vekja athygli. Þessir lestrar voru til stuðnings við vin okkar sem var að læra geðlækningar. Það var svo sérstaklega athyglisvert 6 eða 7 árum síðar, að heyra læriföður vinar okkar, Breskan frumkvöðul, tipla á nákvæmlega sömu skrefum varðandi virkni heilastarfsemi barna, eins og miðlað hafði verið mörgum árum fyrr.

Það hefur verið afar slítandi að fylgjast með því hraða hnignunarferli siðmenningar okkar sem gengið hefur yfir þjóðina á síðustu 30 árum eða svo. Biðjum því góðan Guð að forða þjóðinni frá því alvarlega inngripi sem virðist áformað af „hinsegin“ fólki með enga sérmenntun í slíkum fræðum, enda er slík sérmenntun ekki til. Eðlilega er rétt að geta þess að eftir því sem afbrigðileg kynlífsfíkn nær valdi á fleira fólki, mun verða erfiðara að ráða við aðsteðjandi vanda. Vandinn eykst líka hröðum skrefum með afbrigðilegum lostaleikjum, sem sagt er að skaði eðlilega þróun og viðhald Íslenska kynstofnsins.

Það slær á mann óhug að heyra fyrirætlanir um að einhverjir einstaklingar úr röðum „hinsegin“ fólks ætli sér að sjá um fræðsluna. Ég efa stórlega að nokkur úr hópi þessa fólks viti í raun hvað það er sem veldur þeirri afbrigðilegu hegðan sem fylgir rangri líkamsímynd.

Í raun er ekkert flókið að átta sig á hvað veldur þessu. Fyrsta skrefið í skilning á þessu er að viðurkenna að mannssálin lifir yfir langan tíma. Einnig þegar fólk hættir að þræta fyrir að sama sálin fæðist aftur og aftur til jarðvistar dvalar. Slíkt er hið eðlilega þróunarferli, frá frummanni sem enga samskiptahætti kunni, til heilsteyptrar kærleiksveru sem umlykur allt með kærleika sínum. Slíkt ferli tekur yfirleitt afar langan tíma. Geta þar verið um þúsundir ára að ræða. Lærdómsverkefni hvers lífs eru afar mismunandi og afstaða einstaklinga til þess lærdóms sem hann fyrirfram ásetti sér sjálfur að ná í hverju lífi fyrir sig, getur orðið allt annað þegar út í alvöru leiksins er komið. Þá hefur verið breidd hula yfir hin fyrirhuguðu áform, en einungis sýnileg sú áskorun sem viðkomandi stendur frammi fyrir, til að leysa verkefnið á sem réttustum tíma á lífsleiðinni.

 Í raun er þetta ekki ólíkt því að ferðast eftir gömlu leiðarkorti, sem þú hefur tilfinningu fyrir að hafa farið áður en hefur ekki skýra minningu um. Ef þú flýtir þér of mikið, sérð þú ekki litlu leiðsögumerkin á leiðinni. Ljúkir þú áfanganum án þess að undirvitund þín geti greint frá leiðsögumerkjunum sem voru á leið þinni, verður þú að endurtaka áfangann, einungis umtalsvert erfiðari og leiðinlegri.

Slík endurtekning áfanga, eins og hér að framan var lýst, getur endurtekið sig allt lífið ef einstaklingurinn vill ekki læra þá lexíu sem hann sjálfur setti sér fyrir, áður en til jarðvistar var farið. Slíkt er t. d. ástæðan fyrir því að okkur finnst stundum að fólk sem við þekkjum, sé alltaf að reka sig á sömu hindranirnar aftur og aftur, án þess að sjá hvernig það gæti farið öðruvísi að og öðlast í leiðinni ætlaðan lærdóm af.

 Af þeim ástæðum sem lýst hefur verið hér að framan, er vert að biðja það blessaða fólk sem virðist áforma afgerandi skaðleg inngrip í lífshlaup ungra barna, að það átti sig á hve áform þess eru alvarleg inngrip í fyrirfram ákveðið lífsmunstur barnsins og þann óhjákvæmilega skaða sem það muni valda barninu, þó það komi líklega ekki fram fyrr en undir lok 24 ára tímabilsins. Minnist þess að ENGINN hefur heimild til að ráðskast með líkama eða sál annarrar persónu. Að kveikja villuljós á rangri lífsbraut fyrir aðila sem Guð hefur ekki falið þér að veita leiðsögn, jafngildir því að eyðileggja lífshlaup viðkomandi einstaklings. Slíkt getur ekki fengið umbun kærleiksvitundar en hnýtir viðkomandi geranda þungu karma, sem erfitt er að losna frá.

 GÆTIÐ AÐ SÁLUM BARNANNA!!!!!!!!!!

ER GENGI KRÓNUNNAR OF HÁTT ?

Fullur undrunar hef ég hlustað á grátkór þeirra aðila sem að öllu jöfnu hafa staðið fyrir eyðileggingu rekstrargrundvallar Íslenskra útflutningsfyrirtækja frá lýðveldisstofnun. Er ég þar að tala um samkór verslunar, vöruinnflytjenda og hina heimskulegu samtvinnun allra almennra verkalýðsfélaga undir einum sameiginlegum hatti ASÍ. Það var afleikur síns tíma sem leiddi af sér prósentuhækkanir launa, sem eðli málsins samkvæmt hækka hærri launin meira en hin lægri. Líkleg er hægt að segja að engin ein aðgerð sem verkalýðshreyfingin hafi gert, hafi komið jafn meinlega illa við láglaunastéttirnar í landinu.

 

Allt frá lýðveldisstofnun hafa framangreindir aðilar með aðgerðum sínum, staðið fyrir óskynsamlegum kostnaðarauka í Íslensku rekstrarumhverfi. Kostnaðarauka sem tekjugreinar þjóðfélagsins gátu ekki ráðið við.

 

Þeim sem vilja eyða peningum í kaup á erlndum varningi eða þjónustu hefur ekki frá lýðveldisstofnun verið bent á þá staðreynd að við eigum enga sjálfsprotna gjaldeyrissjóði. Við sem þjóð, verðum því rétt eins og venjulegt launafólk, að stýra væntingum okkar til betri lífskjara út frá eftirstöðvum þjóðartekna, þegar keyptar hafa verið nauðsynlegar vörur til framfærslu fólksins og rekstur þeirra fyrirtækja sem skapa þjóðartekjurnar. Ef við getum hagað innkaupum okkar frá öðrum löndum þannig að afgangur verði af þjóðartekjum, er þar kominn sá grunnur sem við höfum til framkvæmda eða annarrar eyðslu.

 

Vandi okkar sem þjóðar er sá að menntakerfi okkar hefur hvergi geta fundið pláss til að fræða börn og ungmenni um undirstöðuþætti lífshamingju þeirra. Afleiðingarnar eru þær að því fólki fækkar stöðugt sem vinnur að tekjuöflun þjóðfélagsins en að sama skapi fjölgar þeim sem leita starfa hjá þjónustugreinum samfélagsins. Vandinn er hins vegar sá að eigi varanleiki að vera í þjónnustugreinum, verða gjaldeyrisskapandi atvinnugreinar að vera það öflugar að þær geti skapað veltufé fyrir þjónustugreinarnar til að halda sinni starfsemi gangandi.

 

Eins og meðfylgjandi samantekt yfir útflutningstekjur okkar og innflutningskostnað frá árinu 1942 til ársins 1993 sýnir, er nokkuð langur vegur frá því að Íslensk þjóð hafi aflað tekna fyrir öllum þeim vöruinnflutningi sem stundaður hefur verið á þessum árum. Ástandið lagaðist ekki frá árinu 1993 til ársins 2011. Það fer því hrollur niður eftir baki mínu þegar svokallaðir hagfræðingar fara að tala um Íslendinga sem einhverja „ríka þjóð“. Staðreyndir málsins eru nefnilega þær að yfirleitt greiddum við aldrei niður eldri lán með tekjuafgangi. Við greiddum eldri lán með nýjum og hærri lánum, sem dugðu fyrir umframeyðslu nýliðins árs og upphæð eldri lána sem komin voru að gjalddaga.

 

Þegar öll þessi rekstrarmál þjóðfélags okkar eru skoðuð af raunsæi, kemur í ljós að stjórnvöld eða Alþingi hvers tíma hafa hreinlega ALDREI myndað neinn afkomugrunn fyrir samfélag okkar og aldrei svo mér sé kunnugt um hefur verið gerð úttekt á hve mikið peningamagn þar að vera í umferð á Íslandi svo allur eðlilegur rekstur samfélagsins geti greitt regluegan og fastan rekstrarkostnað sinn á réttum tíma. Enginn hefur skoðað hringrás fjármagns um hinar einstöku samfélagseiningar, sem er t. d. ástæða þess að menn þræta enn um eyðileggingarafl kvótakerfins á sjávarbyggðir landsins. Enginn hafði heldur áhyggjur af því að höfuðborg landsins var svo langt frá því að vera sjálfbær með öflun gjaldeyristekna til að dekka þá gjaldeyriseyðslu sem Borgin hefur stundað.

 

Hvernig vitum við hvort þjóðin verði gjaldþrota einhverja næstu mánuði ef skyndilega lokast fyrir allar lánalínur, fyrir frekari lánveitingar til greiðslu rekstrarkosnaðar? Nei, við vitum flest ekkert um það. En öll framkoma okkar bendir til þess að þær aðvaranir sem Einar Oddur Kristjánsson, fyrrverandi þingmaður setti fram þegar hann gat leitt athygli manna að því hvaða skaði það væri fyrir þjóðfélagið að standa í þeim eltingaleik sem áður var þegar verðhækkanir. og launahækkanir, hækkuðu vísitölu neysluverða, sem aftur hækkaði vöruverð og laun að ógleymdum hækkunum á verðtryggðum lánum landsmanna.

 

Brjálæðislegar stórhækkanir launa í síðustu kjarasamningum, í þokkalegu kyrrstöðuumhverfi, gat ekki með nokkru móti þýtt annað en illyfirstíganleg vandamál útflutnings atvinnugreina. Og sú staðreynd er nú komin fram. En hvernig bregðast menn þá við.

 

Menn sem verða fyrir auknu tjóni af völdum erlendra verðlækkana á söluvörum okkar ásamt líklega frekari lækkana á komandi tímum, takast nú í hendur og hoppa beint á vagninn sem þeir sátu sem fastast á frá 1942 til þjóðarsáttarsamninga 1990. Í dag láta þessir aðilar ein og Einar Oddur hafi aldrei verið til og hans tillögur verið einskis virði, þrátt fyrir þau miklu straumhvörf sem urðu í efnahagslífi þjóðarinnar eftir að vinnubrögðum við samningagerð var breytt.

 

Ég vil meina að komi það í ljós að aðilara verslunar, innflutningsgreina og launþegasambanda, bæði almennra og opinberra stéttarfélaga geti ekki sýnt þá þjóðfélagslegu ábyrgð að stefna ekki í voða rekstri gjaldeyrisskapandi atvinnugreina þjóðarinnar, verði að taka af þeim frelsi til verðlags á innfluttum vörum og gerð kjarasamninga gagnvart útflutningsgreinum.

 

Þetta eru harkalegar aðgerðir. En þar sem óyggjandi tölur Hagstofu Íslands sýna okkur algjört viljaleysi þessara aðila til að finna farveg vona sinna án þess að ítrekað þurfi að kollvarpa öllu efnahagskerfi heillar þjóðar, líklega eingöngu vegna þess að fáeinir menn, haldnir græðgishugsjón, skeyta engu um afleiðingar gjörða sinna, bara að þeir fái vilja sínum framgengt. Þjóðin verður að komast út úr þessum „hrunadansi heimskunnar“ og viðurkenna AFTUR, eins og í þjóðarsáttinni, að menn verði aldrei hamingjusamir eða ríkir á því að berja höfðinu við stein

 

 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• innfl_sheet1.jpeg

30 des. 2010 var alheimsorkan spurð 5 spurninga varðandi stöðu þjóðfélags okkar

Að kvöldi 30 des. 2010 var alheimsorkan spurð 5 spurninga varðandi stöðu þjóðfélags okkar og framtíð. Athygli er vakin á því að þau svör sem koma, lúta ekki að efnahagsmálum, heldur þeirri jákvæðu orku sem stendur okkur til boða, til að efla samfélagsvitund okkar. Spurningarnar 5 voru skilgreindar með því að leggja 5 spila lögn með Tarrotspilum og með hverju þeirra fengin táknræn gildi hverrar spurningar, og dýpri útfærsla síðan leitað með spurningum til Alheimsvitundarinnar.

Fyrsta spurning var: Hvað er að gerast með samfélag okkar? 

Svarið var _Heilun.

Táknmynd. “Gömul sár fortíðar eru að koma upp á yfirborðið, reiðubúin til að heilast. Við getum ekki lengur falið okkur fyrir okkur sjálfum, eða öðrum. Með því að opna okkur fyrir heiluninni og taka á móti henni, verðum við að lokum heil.

Ferlið er farið af stað.”

RÆTT VIÐ ALHEIMSVITUND:

Hvað eigum við að lesa úr þessu?

- Að dramb er falli næst. Síðari tíma kynslóðir hafa breytt yfir eigin minnimáttarkennd með sjálfsánægju og drambi. Eftir miðja síðustu öld fór að bera á því að hinar drambsömu nýmenntuðu kynslóðir, vildu fela sem mest lífskjör og lífsbaráttu forfeðra sinna. Fannst það ekki stórmannlegt að vera af fátæku alþýðufólki komið. Það var þó þetta fátæka alþýðufólk, sem með stefnufestu, óeigingirni og þrotlausri vinnu, reistu þjóðfélagið úr örbyrgð og skiluðu því til afkomenda sinna með allar leiðir opnar til menntunar og sjálfbærra lífsgæða. Þessi afrek forfeðranna hefur seinni tíma fólk kappkostað að fela og má úr umhverfi sína sem mest af ummerkjum um afrek þessara ómenntuðu forfeðra. Afkomendurnir báru hvorki virðingu né þakklæti til þeirra sem unnu þau afrek er sköpuðu þjóðinni virðingu og velvilja, meðal erlendra þjóða.

Í sjálfumgleði og drambi, hafa síðari tíma kynslóðir breytt yfir minnimáttakennd sína með dæmigerðri óráðsíu þeirra sem ekki virða erfiði og fórnfýsi þeirra er lögðu til grunninn að þeim lífsgæðum sem komandi kynslóðir hefðu geta notið, hefðu síðari tíma kynslóðir nýtt sér hyggindi og raunsæi kynslóðanna sem á undan fóru. Takist þjóðinni að sýna iðrun gagnvart eigin óvitaskap undanfarinna áratuga og hefja til virðingar þau gildi og markmið forfeðra sinna, sem skiluðu þjóðinni frá örbyrgð til velsældar á undra skömmum tíma, þá mun manngildi og virðing hefja aftur göngu sína í samfélaginu og þaðan spyrjast til annarra landa.

 

2. spurning: Hver er innri veruleikinn, sem við erum ekki meðvituð um?

Táknmyndin var eftirfarandi:

“Hula blekkingar hefur haldið væntingaþyrstum afkomendum frá því að sjá raunveruleikann. En hulan er byrjuð að brenna. Meðvitundin sem vex innra með hverri ófullnægðri sál, er ekki til komin vegna þess sem þær gerðu meðvitað, eða af þörf til að streða. Sérhver tilfinning sem þær hafa um að vera föst í myrkri, er að leysast upp núna. Ný vitund mun lyfta hulunni frá augum þeirra.”

RÆTT VIÐ ALHEIMSVITUND:

Það fólk sem fætt er á síðari helming tuttugustu aldar, er að verulegu leyti alið upp í heimi óraunveruleika, þar sem fjárhagsleg afkoma þjóðfélagsins, sem og hvers einstaklings fyrir sig, var gefið afar lítið rúm í lífinu til skilnings. Segja má að skólakerfið hafi brugðist, að því leyti að engin kennslustund fór í að kenna fólki að takast á við þá eðlilegu lífsbaráttu sem framundan væri. Má þar t. d. nefna mikilvægasta grunnþátt sjálfsmyndar hvers einstaklings sem felst í raunhæfri þekkingu á undirstöðuþáttum fjárhagslegs sjálfstæðis þjóðarinnar; sem og hvernig einstaklingurinn sjálfur axlaði þá þjóðfélagslegu ábyrgð að afla sjálfum sér, og sinni fjölskyldu lífsviðurværis.

Hulan sem yfir þessum djúpa sannleika hefur legið, er að byrja að brenna. Mikilvægt er að gera sér grein fyrir að EKKERT af því sem gerðist, var af ásetningi gert, heldur hreinum óvitaskap. Því er engin ástæða til að láta það valda sér streitu eða vanlíðan. Fólk hefur mikla vanmáttartilfinningu gagnvart öllum þeim áföllum sem yfir þjóðina hafi dunið. Það upplifir sig eins og í myrkri, þar sem leiðtogarnir virðast ekki geta leitt þjóðina til ljóssins. En, mikilvægt er að missa ekki móðinn og ekki grípa til neikvæðra aðgerða.

Það er verið að hreinsa til, svo pláss verði fyrir nýjan leiðtoga með jákvæða þjóðarvitund.

Þriðja spurningin var: Það yrta, sem við erum meðvituð um?

Táknmyndin var eftirfarandi:

“Hún minnir okkur á að leita ekki eftir raunveruleikanum í hinu ytra, heldur fara inn á við í djúp hreinleika og heiðarleika. Þegar við horfum á ytri aðstæður festumst við í að dæma. Þetta er gott og þetta er vont. Ég vil þetta eða ég vil ekki þetta. Slíkt heldur okkur föstum í blekkingu, gömlum- vana og munstri. Slepptu stýringu hugans og farðu inn á við.”

RÆTT VIÐ ALHEIMSVITUND:

Mikill fjöldi fólks sleppti, um mislangan tíma, haldfestu sinni við kærleiks- og samfélagsvitund til að elta villuljós. Það blindaðist af hyllingum draumsýnar um að lífsgæðin streymdu til þess, án nokkrar fyrirhafnar af hálfu þess sjálfs. Það féll kylliflatt fyrir þeim glæsiheimi sem freistarar myrkraaflanna áreittu það stöðugt með. Í dáleiðslu- aðdáun boðaðs glæsilífs, tók fólkið ekkert eftir því að freistararnir miklu voru að sigla grundvelli lífshamingju þjóðar þeirra í myrkragöng, þar sem engin vinsemd og ekkert traust var til hjálpar.

Fyrstu viðbrögð fólksins var örvænting. Það hafði sleppt haldfestu sinni við kærleika og samfélagsvitund og upplifði sig því eitt og yfirgefið í myrkri blekkinganna. Glæsileikinn var horfinn og nakinn raunveruleikinn sýndi svo áþreifanlega að í glitsýn glæsileikans var engin varanleg hamingja.

Þegar glæsileikinn var svo skyndilega horfinn, og nakinn hversdagsleikinn blasti allt í einu við fólkinu, fannst því veröldin bókstaflega hafa hrunið yfir sig. Allir töluðu um HRUN og KREPPU. Enginn virtist taka eftir þeirri staðreynd að jafnt eftir HRUNIÐ, jafnt sem fyrir það, seldi þjóðin allar sínar framleiðsluvörur á hæsta mögulegu verði. Ekkert verðfall eða framleiðslufall varð þó HRUNIÐ hafi gengið yfir. Öll jarðbundin starfsemi til tekjuöflunar þjóðfélagsins hélt ótrufluð áfram. En samt upplifði fólkið veröld sína hrunda til grunna. Hvað var það þá sem hrundi? Það eina sem hrundi var glitsýn óraunhæfrar glæsiveraldar, sem átti sér enga fótfestu í kærleiks- eða samfélagsvitund Alheimsorkunnar. Þess vegna gat hún ekki orðið langlíf, þó mikill fjöldi hafi tekið ástfóstri við hana og álitið hana raunveruleika.

Þegar kærleiks- og samfélagsvitund Alheimsorkunnar er skilin eftir, til að fylgja glitsýn óraunhæfrar glæsiveraldar, verður birtingarmynd ýmissa einstaklinga sem sækjast eftir samfélagsábyrgð nokkuð hrokafengin og sjálfhverf. Að viðbættri langþróaðri minnimáttarkennd, aðallega vegna fyrrum fátæktar þjóðarinnar, verður til hin sérkennilega þörf fyrir hól frá öðrum, samhliða nokkru mikillæti. Lítið er um sjálfsprottna auðmýkt og einlægt þakklæti fyrir aðdáun annarra á verkum landsmanna sem ástæða er til að vegsama.

Af öllum þessum aðstæðum er fjöldaafl samfélagsins orðið blindað af neikvæðni, sem veldur því að fólki er frekar tamt að fella dóma, en ræða málefnin til þeirrar niðurstöðu sem byggt geti upp jákvætt orkumunstur byggt á kærleika og samfélagsvitund. Þessar neikvæðu aðstæður halda fólki föstu í sjálfhverfuhugsun, þar sem í meginatriðum er leitað sökudólga og til hefnda. Slík leið er í neikvæðri orku og sú orka losar því miður fólk ekki úr fjötrum hugarfarsins. Leiðin til varanlegrar lausnar frá þessu neikvæða munstri er að beina huganum frá hinni horfnu glitsýn, til þeirrar kærleika- og samfélagsvitundar, sem frá einlægu hjarta streymir.

Fjórða spurning var: Í hverju getur LAUSNIN verið fólgin?

Táknmyndin var eftirfarandi:

“Huga okkar er ætlað að vera þjónn okkar. En þegar við gleymum því, stjórnar hugurinn lífi okkar. Þetta tákn er að segja okkur að einhver, einhvers staðar, er fastur í huganum. Skoðaðu vandlega hvort það sért þú.”

RÆTT VIÐ ALHEIMSVITUND:

Þetta tákn þarfnast ekki mikilla skýringa, ef fólk hefur náð því sem á undan er komið. Þetta tákn vekur aðallega athygli á að upplifi einhver sig fastan í myrkri hugarfarsins, en langi til að einhver færi honum ljós, þarf hann að breyta hugarfari sínu og ákveða að sækja sér sjálfur ljósið inn í líf sitt. Hver og einn fær hjálp til slíks, sé ásetningurinn djúpstæður og einlægur. Skoðaðu vandlega hvort það sért þú sem þurfir hjálp.

Fimmta spurning var: Getum við öðlast skilning á LAUSNINNI?

Táknmyndin var eftirfarandi:

„Nú er kominn tími til að skoða hvort við leyfum okkur að taka á móti þeirri sérstöku gjöf sem það er, að hafa þá tilfinningu að „vera heima“, hvar sem við erum. Ef svo er, vertu þá viss um að sú tilfinning dýpki og haldist innra með þér. Ef þér hins vegar finnst heimurinn vera á eftir þér, er kominn tími til að skoða hvert förinni sé heitið. Farðu út í kvöld og horfðu á stjörnurnar.”

RÆTT VIÐ ALHEIMSVITUND:

Hver er þessi tilfinning, “að vera heima”. Sú tilfinning er mögnuð upplifun og lýtur að mörgum samverkandi þáttum. Má þar t. d. nefna öryggis- friðar- og verndartilfinningu sem fylgir því að einstaklingurinn upplifi sig í samhljómi við það orkuumhverfi sem umlykur hann. Sú tilfinning kemur fyrst og fremst frá þeirri upplifun að vera í sátt og samhljómi við kærleiksvitund sína. Einnig að einstaklingur hafi í hjarta sínu djúpa sannfæringu fyrir að hafa á engan hátt, gerst eigingjarn gagnvart þeim réttmætu skyldum sem samfélagið gerir til hvers einstaklings. Hafi einstaklingur djúpa sannfæringu í hjarta sínu, fyrir þessum framangreindu þáttum, finnur hann, hvar sem hann er staddur, orku friðar og velvildar umlykja sig.

Leið hvers einstaklings að hinum djúpa friði kærleiksvitundar hjartans, er algjör einkaleið hvers og eins, og er engum öðrum ætluð hans leið. Sú leið er, líkt og skólagangan, þakin endalausum verkefnum sem þarf að leysa, á viðunandi hátt, svo framvinda geti orðið í náminu, eða þroskanum. Miklu skiptir að villast ekki af leið jákvæðrar hugsunar og kærleiksvitundar, því á þeirri einu leið eru hinar varanlegu lausnir viðfangsefnanna.

En verði einstaklingum á að hrasa, yfir í neikvætt umhverfi, þá gerið bara eins og barnið sem er að læra að ganga. Það stendur alltaf upp aftur þó það falli. Og gengur að lokum án þess að hrasa og man þá ekkert eftir öllum þeim skiptum sem það datt, meðan það var að læra að ganga.

Finnist einstaklingnum hins vegar allt ganga sér í móti, valda sér armæðu og erfiðleikum, er kominn fyrir hann tími til að setjast niður og skoða hvort hann snúi ekki öfugt í orkubraut sinni. Berjist á móti framvindunni, í stað þess að fylgja henni og leiðrétta þá þætti sem farið hafa úrskeiðis.