Athyglisverðar fullyrðingar um getuleysi Hollenska seðlabankans.

Margt er undarlegt í þessari frétt, um getuleysi Hollenska seðlabankans. Einhvern veginn finnst mér eins og Holland hafi ekki verið búið að aðlaga lagaumhverfi sitt, fyrir fjármálastarfsemi, að hinum Evrópsku reglum um  frjálst flæði fjármagns milli landa. Lítum á dæmi. Í fréttinni segir: (Áhersluletur í fréttatextainnskotum er eftir höfund þessa pistils)

Hollenski seðlabankinn (DNB) gat lítið sem ekkert beitt sér til að stöðva vöxt Icesave-reikninganna í Hollandi þar sem eftirlit með þeim, og Landsbankanum, heyrði undir íslenska Fjármálaeftirlitið (FME). Því voru það stjórnendur Landsbankans og FME sem báru ábyrgð á vextinum.

Hér er á ferðinni eitthvað sem mér virðist ekki ganga upp. Lögum okkar, um starfsemi fjármálastofnana, var á sínum tíma breytt til að samræmast lögum um starfsemi slíkra stofnana í hinu Evrópska efnahagssvæði EES.  Ég man ekki betur en að í okkar lögum séu skýr ákvæði um að innlendar lánastofnanir, sem starfi jafnframt í öðrum löndum, starfi undir lögum, reglum, eftirliti og leyfum þess lands sem starfsemin fari fram í.

Á sama veg er með erlenda lánastofnanir sem hér myndu starfa. Þær myndu starfa undir Íslenskum lögum, undir eftirliti Fjármálaeftirlits okkar og með þeim leyfum sem þeim væri úthlutað.

Sé fullyrðingin í upphafi fréttarinnar rétt, lítur helst út fyrir að stjórnvöld í Hollandi hafi ekki verið búin að samræma lagaramma sinn, um starfsemi fjármálafyrirtækja, að reglum ESB, um frjálst flæði fjármagns.

Við þessa framsetningu vakna spurningar um hvort stjórnendur Landsbankans hafi verið búnir að átta sig á þessu getuleysi Hollenskra eftirlitsaðila til afskipta af starfsemi þeirra og það - ásamt mikilli þörf fyrir hraða aukningu innlána vegna lokana á lánamarkaði - skapað þeim færi á að setja af stað svona hraða söfnun fjármagns, í landi sem ekki hafði gætt þess að vernda fjármuni þjóðfélagsins fyrir svona áhlaupi.

Í fréttinni segir einnig:

Rannsóknarnefndin segir að Icesave-málið sýni að evrópskt fjármála- og eftirlitskerfi þarfnist algerrar endurskoðunar, sérstaklega til að koma í veg fyrir viðlíka alþjóðadeilu og uppgjör, sem Icesave hefur haft í för með sér. DNB sagði í yfirlýsingu í gær að bankinn styddi þá tillögu. 

Hér er það skýrt sett fram að Icesave-málið sýni að evrópskt fjármála- og eftirlitskerfi þarfnist algerrar endurskoðunar. Þetta er því ekki Íslenskt vandamál, heldur sameiginlegt vandamál alls EES svæðisins. Spurningin er hvor vandamálið eru ESB reglurnar, eða það að þjóðir EES svæðisins hafi ekki gætt nægrar varfærni í lagaumhverfi hverrar þjóðar, til að vernda eigið fjármagn.

Einnig virðist ljóst að seðlabanki Hollands gerir ekki ráð fyrir að samskonar óábyrg fjársöfnun sé MINNI Í HOLLANDI en var hjá Landsbankanum, því í fréttinni kemur fram eftirfarandi úr yfirlýsingu þeirra:

Það þyrfti að forðast með öllum tiltækum ráðum að ríki, í þessu tilviki Holland, þyrfti að bera ábyrgð á hruni fjármálafyrirtækis í gegnum innstæðutryggingakerfi sitt. 

Hvað er Hollenski seðlabankinn að segja hér.  Hann er í raun að segja að þeirra mat sé það, að innistæðutryggingakerfi þeirra myndi ekki ráða við að eitt fjármálafyrirtæki hryndi. Þetta segir okkur að þeirra mat er það, að útlánastarfsemi Hollenskra fjármálafyrirtækja sé með þeim hætti að einungis lítill hluti útlána muni skila sér til baka og eignir þeirra muni ekki duga fyrir innlánum. Og það sem meira er. Mismunurinn muni verða meiri en innistæðutryggingakerfi þeirra ráði við.

Neðarlega í fréttinni er eftirfarandi setningar:

Samkvæmt samkomulagi sem íslenska ríkið gerði við það hollenska fyrir skemmstu mun tryggingasjóður innstæðueigenda á Íslandi greiða 71 prósent af þeirri upphæð. Ef hann getur ekki greitt upphæðina mun íslenska ríkið greiða það sem upp á vantar. 

Hér hlýtur eitthvað að vera rangt með farið. Ég er nýlega búinn að fletta í lagasafni Alþingis, til að skoða hvaða heimildir Alþingi hafi samþykkt. Þessi umrædda heimild er ekki þar. 

Einnig verður ekki annað skilið af lögum um starfsemi lánastofnana og lögum um innistæðutryggingar, en að Íslensk lög nái einungis yfir starfsemi innlendra lánastofnana á Íslandi, en starfi þær í öðrum löndum, sé það undir lögum og reglum viðkomandi lands, þar á meðal er tryggingasjóður innistæðna þess lands, því þangað greiðir útibúið sín gjöld af innlánum.

Lögum okkar um innistæðutryggingar, hefur ekki verið breytt, enda er ekki hægt að breyta lögum aftur fyrir sig, þannig að Íslenska ríkið er ekki í ábyrgð fyrir öðru en innlánum hjá innlendum útibúum lánastofnana. Ef t. d. væri starfandi hér erlendur banki, sem tekið hefði við innlánum hér, væri innlánatryggingasjóður okkar í ábyrgðum fyrir þeim.

Ekki er með góðu móti hægt að lesa annað út úr svonefndum "neyðarlögum", en heimild til fjárútláta úr ríkissjóði til stofnunar nýs ríkisbanka í stað þeirra hlutafélagsbanka sem fóru í þrot. Heimildin nær til að víkja stjórnum þeirra til hliðar, tímabundið, og setja þeim skilanefnd.

Neyðarlögin ná því ekki til heimilda til fjárútláta vegna starfsemi gömlu bankanna, að öðru leiti en því sem þarf til að tryggja eðlilega starfsemi greiðslukerfa. Mér virðist því að annað hvort hafi fólk ekki yfirsýn yfir verkefnið, eða að stjórnmálamenn hafi látið blekkjast af tilraunum erlendra aðila til að setja ríkissjóð í ábyrgðarstöðu, sem hann befur enga heimild til að taka á sig.        

Gátu ekki stöðvað Icesave

Athyglisverð frétt um varnarleysi Hollendinga gegn svikastarfsemi

Sú frétt sem hér er bloggað við vekur sannarlega athygli, í ljósi þess að Holland er eitt af ESB ríkjunum. Er það virkilega svo, að löggjöf ESB ríkja sé svo áfátt að EKKERT sé hægt að hamla gegn augljósri svikastarfsemi; líkt og reiknigsfærum mönnum mátti vera ljóst að IceSave fjársöfnun Landsbankans var.

Í ljósi þessa, er þá hægt að segja að það sé Íslensku þjóðinni að kenna, að eitt sjálfstætt fyrirtæki - þó í eigu íslenskra aðila væri - tæki upp á því að reka fjárplógsstarfsemi í Hollandi? Starfsemi þar sem peningar voru vélaðir út úr auðtrúa fólki, sem lagði fyrirhyggjuna til hliðar, í von um að græða meira á hinum erlenda banka, en heimabankarnir treystu sér til að borga í vexti.

Með sömu rökfræðinni væri það Hollensku þjóðinni að kenna ef Hollenskur ríkisborgari vélaði fé af Íslendingum? Margir erlendir aðilar hafa vélað fé af Íslendingum, en ég minnist þess ekki að okkur hafi dottið í hug að krefja ríkisstjórnir viðkomandi landa ábyrgðar á því fyrirhyggjuleysi landa okkar, að láta glepjast af svona gilliboðum.

Með sömu rökfræði er það seljendum áfengis að kenna að margir drekka of mikið af því og tapa heilsu og sjálfsstjórn. Einnig má með sömu rökfræði segja að offituvandamál vaxandi fljölda fólks í heiminum, sé seljendum matvöru að kenna. Svona röksemdafærsla er ekki boðleg þjóðum sem kalla sig þróaðar mennta- og menningarþjóðir; þó þessi rökfræði gæti gengið í ómenntuðu þróunarlandi, þar sem læsi og skilningur samskipta er takmarkaður.

Sé sú raunin, að löggjöf ESB sé svona vanþróuð og vitlaus, að stjórnvöld ríkja innan ESB geti ekki spornað við fjárplógsstarfsemi aðila frá öðrum þjóðum, hlýtur að verða að takast á við það verkefni að laga slíkt. Engin lausn felst í því að skella skuldinni af vitlausum lögum ESB, á þá þjóð sem var svo óheppinn að fáeinir þegnar hennar áttuðu sig á þeim möguleikum til svika, sem hin vitlausa löggjöf bauð upp á. Svikamöguleikarnir eru enn til staðar, meðan lögunum hefur ekki verið breytt, og útfærslumöguleikar svikastarfsemi er næsta óþrjótandi.

Sagt hefur verið að fjármálastarfsemi ESB ríkjanna muni ekki þola það að hver þjóð beri fulla ábyrgð á ALLRI starfsemi bankastofnana í sínu landi. Virðast þessi ummæli bera með sér að menn séu meðvitaðir um að álíka svikastarfsemi og Landsbankinn viðhafði, sé víða til staðar innan ESB svæðisins. Ætla má, að menn telji hana svo mikla að fjármálakerfi ESB muni riða til falls, ef slík starfsemi verði leidd fram í dagsljósið.

Eigi allar þessar vísbendingar sér stoð í raunveruleikanum; eða þó ekki væri nema einhver hluti þeirra, verður ekki með neinni skynsemi séð að þörf sé á að fórna um langa framtíð, fjárhagslegri afkomu komandi kynslóða okkar Íslendinga. Meint glæpastarfsemi í fjármálakerfum Evrópu hvorki breytast né minnkar við það.                      

Gátu ekki stöðvað Icesave