LÍÚ ærist án þess að þora að segja sannleikann

Þegar maður heyrir rökleysis-ruglið í talsmönnum LÍÚ og SA, er óhjákvæmilegt að maður setjist niður og velti fyrir sér hinum eðlilegu skýringum á þeirri brjálsemi sem fram kemur í málflutningi þeirra.  Hvað er það í þessari umræddu lagasetningu um skötuselinn, sem veldur slíkum látum. Er líklegt að það séu þessi 1.000 tonn á ári, næstu tvö árin, sem lagasetningin hljóðar upp á?  Mér finnst það afar ólíklegt. Hvað annað felst þá í þessari lagasetningu?

Fljótt á litið má sjá alvarlega aðför að eignarskráningu útgerðarfyrirtækja á verðmæti aflaheimilda. Samkvæmt því kerfi sem verið hefur, höfðu útgerðirnar úthlutað 2.500 tonnum af skötusel. Leiguverð á aflaheimild skötusels er sögð hafa verið 300 kr. kílóið. Þessi 2.500 tonn gera því að eignfærlsuvirði, í efnahagsreikning fyrirtækjanna, samtals um 750 milljónir.

 Útleiga á aflaheimild skötusels, frá stjórnvöldum, er hins vegar ákveðin kr. 120 hvert kíló. Slík verðlagning á öllum 2.500 tonnunum gerir samtals að eignvirði aðeins 300 milljónir.  Þessi eina, en þó litla, ákvörðun stjórnvalda um verðskráningu á söluverði aflaheimilda hefur því gífurleg áhrif á bókhaldslega eignastöðu útgerðarfyrirtækja á aflaheimildum. Hvað skötuselinn varðar, hrapar skrá eignfærsla úr 750 í 300 milljónir. Það er bótalaus niðurfærsla um hvorki meira né minna en 450 milljónir króna

Ef við reyndum í fljótu hasti að velta fyrir okkur hvaða áhrif þessi ákvörðun Alþingis muni hafa á söluvirði og eignfærslu allra aflaheimilda, gæti það litið svona út.  Ákveðið er að skötuselur skuli leigður út á 120 krónur kílóið.  Skötuselur er 1,65 þorskígildi. Það þýðir í raun að þorskígildiskíló verði leigt út á kr. 73 hvert kíló.

Ef við gefum okkur nú að heildarafli allra fiskitegunda sé um ein milljón þorskígildistonna og að hvert slíkt tonn væri að verðgildi, til útleigu, kr. 73.000, væri heildar eignvirði aflaheimilda samtals kr. 73 milljarðar.   Mig minnir að eignvirði aflaheimilda hafi verið talin rúmlega 400 milljarðar. Þetta litla framtak sjávarútvegsráðherra virðist því vera að færa eignfærslustuðul aflaheimilda niður um c.a. 327 milljarða.

Í þessu sambandi er rétt að geta þess að útvegsmenn hafa aldrei fengið lögformlegar heimildir fyrir því að eignfæra aflaheimildir í efnahagsreikninga fyrirtækja sinna. Eignfærslan er því alfarið á þeirra ábyrgð, án bótaréttar úr hendi ríkissjóðs. Kvótaleiguna hafa þeir haft svona háa, til að geta réttlætt hinar háu eignfærslutölur, svo efnahagur fyrirtækja þeirra liti betur út, varðandi veðhæfi gagnvart lánsfé. 

Það fer varla á milli mála að með þessari litlu ákvörðun, var sjávarútvegsráðherra að velta af stað mikilli skriðu hreinsana í sjávarútveginum. Hreinsana sem allt eins gætu fært þjóðinni aftur þá virðisaukningu sem útvegsmenn náðu frá henni, með yfirgangi, þegar framsal aflaheimilda var heimilað. Útvegsmenn fóru strax langt út fyrir allar lagaheimildir, er þeir tóku að SELJA, gegn peningum, þær aflaheimildir sem þeim var einungis heimilt að AFHENDA án endurgjalds, líkt og þeir höfðu sjálfir fengið.

Kannski veltir lítil þúfa þungu hlassi. Hver veit?                     

Sjómenn taka þátt í störfum sáttanefndar

Undarleg viðbrögð Árna og Sævars

Aukning skötuselskvóta þýðir auknar tekjur fyrir skipstjórnarmenn og almenna sjómenn.  Ég skil því ekki þau viðbrögð sem Árni og Sævar láta í ljós, vegna aukins kvóta í skötusel.  Það á ekki að skipta neinu máli fyrir þá, hver veiðir hinn umrædda kvóta, heldur einungis að kvótinn verði sem mestur, til tekjuauka fyrir félagsmenn þeirra.

Það er merkilegt að fylgjast með þessari Revíu útvegsmanna, vegna skötuselsins. Þeir láta eins og himin og jörð séu að farast vegna 2.000 tonna af skötusel á tveimur árum. Það muni rústa trúverðugleika þjóðarinnar gagnvart öðrum þjóðum. Þeir höfðu hins vegar engar áhyggjur af þesum sama trúverðugleika þegar margir tugir þúsunda tonna af kolmunna og makríl voru veidd af íslenskum skipum, utan kvóta, og umfram það sem fiksifræðingar höfðu ráðlagt að veitt væri úr stofnunum.

Andstaða LÍÚ snýst heldur ekki um skötuselinn sem slíkan. Andstaðan snýst um aðferðina við að úthluta honum.  Með því að stjórnvöld leigi sjálf út aflaheimildirnar, kemur um leið ákveðið verðgildi á leigt þorskígildiskíló.  Verðið sem sagt er að verði leiguverð skötuselsins virðist verða u.þ.b. 25% af söluverði á fiskmarkaði. Verði sú rauni á, verður LÍÚ klíkan að lækka leiguverð á þeim aflaheimildum sem þeir leigja frá sér, að sambærilegu marki, því annað mundi kalla á málaferli og jafnvel sviptingu á úthlutunkvóta til þeirra.

Hinn þátturinn sem LÍÚ klíkan hræðist, er að þessi regla með skötuselinn, að stjórnvöld leigi sjálf út allar viðbótarheimildir rjúfi ólöglega einokun þeirra á aflaheimildunum. Þar sem þeir hafa engar lagaheimildir fyrir því að þeir einir eigi að njóta úthlutunar aflaheimilda, hafa þeir heldur engin haldbær rök til að verjast því að stjórnvöld fari þá leið.

Eina færa leið þeirra er röksemdalaus frekja og yfirgangur. Í þeim ham er þeim alveg sama hvernig afleiðingar slíks koma niður á þjóðarheildinni. Stærstu útgerðirnar hafa haft nokkra milljarða í hreinar tekjur á ári, bara af leigu aflaheimilda. Ef þessar tekjur verða teknar af þeim hrynur spilaborg þeirra. Það gæti verið nauðsynlegur lokaáfangi hreinsunar eftir fjárglæfraævintýri undangengis áratugar, þannig að auðlindir þjóðarinnar færu aftur að nýtast þjóðinni sjálfri til uppbyggingar velferðar og efnahagslegs sjálfstæðis.

Í ljósi alls þessa er það Árna Bjarnasyni, formanni Farmanna- og fiksimannasambandsins og Sævari Gunnarssyni, formanni Sjómannasambandsins, til alvarlegrar smánar, hvernig þeir bregðast við opnun fyrir aukningu aflaheimilda. Hagsmunir félagsmanna þeirra snúast ekki um það hver fái peninga fyrir aflaheimildirnar, heldur að aflaheimildirnar séu nýttar.                

„Nefndarmenn eru hafðir að fíflum“