Er NÚVIRÐING raunsæ nálgun??

Eitt af leikföngum reiknimeistara nútímans, er að "núvirða" alla skapaða hluti. Ef áætlanir um framtíðina eru ekki "núvirtar", er bara hreint ekkert að marka þær, að mati þessara reiknimeistara.

En hver er hugsunin á bakvið núvirðingu. Undirstaða allrar núvirðingar gengur út frá því að ekki sé hægt að reka þjóðfélagið á þeim tekjum sem þjóðin muni hafa úr að spila hverju sinni á komandi árum. Því sé óhjákvæmilegt að kostnaður verði meiri en tekjur, sem þýðir að um tap er að ræða á rekstri samfélagsins. Þetta tap verður að brúa með lækkun gengis krónunnar, eða erlendri lántöku. Báðar leiðir ávísun á ófarir, líkt og við  þekkjum nú.

Það einkennilega við núvirðingu er að þar er ákveðið að kostnaður fylgi ekki sama ferli lækkunar og gerist með rýrnun krónunnar. Er það nokkuð skrítið, þar sem kostnaðurinn er væntanlega greiddur með krónunum.

Það einkennilega við hugsanagang þeirra sem aðhyllast núvirðingu, er að þeir tala t. d. um "pattaralegar" nútímakrónur  og "pínulitlar" krónur eftir 40 ár.  Þessi hugsunarháttur einblínir á afgerandi tap á rekstri þjóðfélags okkar.  Menn gefa sér þá forsendu að öðrum þjóðum gangi betur en okkur og þær vörur sem við þurfum að flytja inn muni hækka í verði. Þess vegna munum við þurfa mikið fleiri "pínulitar" krónur til að borga fyrir þessar vörur. Þeir gefa sér sem sagt að þær hækkanir sem við munum fá fyrir okkar afurðir, dugi ekki til að halda uppi verðgildi krónunnar. Því muni hún í tímans rás minnka og verða pínu lítil.

Mig undrar mest þá hugarfarslegu uppgjöf sem greinilega skín út úr þráhyggju þeirra reiknimeistara sem stöðugt búa til líkön um núvirðingu allra mögulegra hluta.  Þessi árátta hefur einkennt þjóðfélag okkar undanfarinn áratug og mikill fjöldi núvirðinga litið dagsins ljós. Bæði sem spá um framtíðarhagnað fyrirtækja og fjármálastofnana, sem og framkvæmdakostnað sem, sem þurfi að greiða á næstu árum.

Skemmst er  frá að segja, að ENGIN þessara núvirðinga hefur staðist  samanburð við raunveruleikann, að því sem ég best veit.  Það er því ósköp skiljanlegt, þegar einn helsti kennari núvirðingar, Vilhjálmur Bjarnason, lektor við Háskóla Íslands, segist hafa kennt núvirðingu í 12 ár, með ótrúlega litlum árangri.

Ég hefði haldið að það þyrfti ekki svona langan tíma og ekki svona almennt hrakfarir þeirra núvirðinga sem gerðar hafa verið, til þess að  menn áttuðu sig á því að engin leið er að spá um framvindu tekju- eða kostnaðarliða, eða atburðarás sem ekki er innan áhrifasvæðis þess sem spána gerir. Sá sem sífellt lemur hausnum við þann stein, að núvirðing sé vagga réttrar niðurstöðu, er annað hvort óvenju þrjóskur, eða hefur hagsmuni að verja, sem hann vill ekki gera opinbera.

Þeir einu sem fram til þessa hafa notið hagnaðar af núvirðingu, eru braskarar, fjárhættuspilarar og fjármagnseigendur.  Þeir hafa tekið sér eitt mesta vald sjálftöku hagnaðar með reiknikúnstum sem hingað til hafa enga samleið átt með raunveruleikanum. Ég ætla ekki að segja hvað mér finnst um að ENN skuli þessir aðilar halda því fram að eina RÉTTA niðurstaðan um líklegar framtíðargreiðslur komi í ljós með "núvirðingu" þeirrar. 

Ég velti fyrir mér hvort ástæða þess að þessir menn berja stöðugt höfðinu við þá reikniaðferð sem fram til þessa hefur reynst ófullnægjandi og röng, sé löskuð dómgreind af völdum gallaðs menntakerfis, eða áhrifaöflin séu komin frá þeim sem mestra hagsmuna hafa að gæta, af því að slíkum reikniaðferðum sé stöðugt haldið áfram.

Engin leið er að horfa framhjá því að einn af stærstu áhrifaþáttum að hruninu hérna, er einmitt alvarleg oftrú á raunveruleikafyrta núvirðingu.

Athugasemdir

[Júlíus Björnsson, 30.8.2011 kl. 14:54]

Afskriftir vegna langtíma veðlagshækkanna  og skuldbindinga er notaðar Í stöndugum ríkjum: sjá http://juliusbearsson.blog.is/blog/juliusbearsson/entry/1187682/

IRR:internal rate of return(IRR) A rate at which the accounting value of a security is equal to the present value of the future cash flow.
Copyright © 2006, European Central Bank, Frankfurt am Main, Germany. This information may be obtained free of charge through the ECB's website.

Þetta þýðir að hlutfallslegar breytingar á bókaðri upphæð á verðtryggingar veðsöfnum er jafnt núverandi upphæð á framtíðar reiðufjárstreymi.

KRED Reiðufjárinnstreymi [verðtryggðar tekjur í gjaldmiðli] <=> DEB Reiðifjárútstreymi [verðtryggðar skuldbindingar í gjaldmiðli]. 

Milli Ríkja og stétta eru sanngjörn skipti á langtíma forsendum skuldbindingum lengri en 60 mánuðir=5 ár.  Þetta er eru Alþjóða tvíhliða jafnvægisreglur í Alþjóðafjármála viðskiptum og í stöndugum ríkjum.

Hagsmunir [intersests] eru að upphæðarbreyting á eða fjármagnskostnaður [Zinsanteil] tryggi uppfærslu á bókuðu langtíma markasverði veðsafns.  

Veðsöfn án raunvaxtakröfu eru þessir reiðufjársjóðir sem koma á móti gengismun. Eiginfé reiðfjár veðsafns er jafnt reiðufjárinnstreymi framtíðar á hverjum tíma, ef sjóðstjóri sér um að stilla prósentu álagninu nýrra útborganna ef um jafnskuldir er að ræða,  en hann stillir vexti á útborgunum veðsafns jafnt ef um breytilega vexti er að ræða.

Skuldbinding að reiðfjárupphæð milljarður í Pundum greiðist eftir 10 ár viðað við ráðgerða verðlagshækkanir í UK, tekjur sem koma inn verða því samsvarandi hærri eftir 10 ár ef hækkanir á fiskmörkuðum fylgja almennum verðlagshækkunum í UK. 

Ísland þjáist að þeirri hugmynd að allar skuldir í fjármálum vaxi að raunvirði á á skuldartíma.  Ísland núvirðir ekki framtíðarskuldir í langtíma fjármálum. Veðskuld sem fasttekju þegi greiðir er útborgun 10 milljónir og 10 milljónir framtíðar hækkanir vegna verðlags. Heildarskuldin 20 milljónir er því á núvirði 10 milljónir.

Almennt gildir um veðsöfn að ef þroskaaldri þess er náð: skuldartíma einingarbréfs er náð,  þá er eiginfé þessi í reiðufé til verðtyggingar lámarkað bréfin sjálf er alltaf metin til reiðfjár á nafnvirði ef rétt er haldið á málum. Þá gildir að eiginfjár upphæðin er ef um 30 ára skuldir er að ræða er 1/30 af heildarskuldarkröfu veðsafns í jafnvægi, 1/15 ef 15 ár er skuldar tími, 1/5 ef 5 ár er skuldartíminn.  Hlutfallslega kosta minna reiðfé að við halda verðtyggingar veðsöfnum því lengri sem  skuldartími er og það kemur fram í samanburði á nafnvöxtum í hinum Alþjóðlga stönduga fjármálaheimi.

Á íslandi eru ekki stundar núvirðis afskritir né gerð skil á milli langtíma og skammtíma, og að því er virðist ekki haldið um nein veðsöfn til verðtryggingar og hér eru engi öryggir varsjóðir lengur,   því úttekt 2004 sannar að öllu veðsöfn hér voru flokkuð sub, það er til hliðar við þau "securties" sem flokkast Prime A erlendis: útstreymi safns 100% öruggt vegna þess innstreymi er það, hér má ekki eitt epli vera skemmt, einn greiðandi í erfiðleikum því fellur núvirði safnsins á markaði.

Þessi veðsöfn er yfir leitt með veðum í fasteignum sem er eldri en þroska aldur veðsafnsins. Sjóðstjóri heldur um söfn þannig að haldi fastri greiðandatölu jafnra öruggra greiðanda með svipuð bakveð.

Spyrjum hvað Íslendingar gera ekki á Alþjóða samræmi. VR . er með innstreymi 15 milljarða vegna 6 milljarða lífeyrisskuldbindinga á núvirði. 7 miljörðum of mikið sem gætu þá verið að borga út 150 % fleiri félagmönnum, eða lána meira beint til sparnaðar í fasteign, 3 milljarða fóru í veðskuldir. Hinsvegar var heildar innstreymi veðsjóðsins í heildina 74 milljarðar sem kostar í UK 4,5% minnst að viðhalda í reiðufé á ári.   3,375 milljarðar. Þetta reiðfé vegna skammtíma áhættu brasks 60 milljarða er greitt að iðgjöldum því sá sjóður er sá eini sem er að skila tekjum að núvirði umfram gjöld. Ég er ekki sáttur við að láta hafa mig eða aðra af féþúfum.  Kostnaður rekstrar er 240 milljónir. þess vegna er hægt að gera þessa 60 milljarða innstreymi út streymi upp strax.  Nóg er til að greiða laun þótt lítið verði að gera í framtíðinni.   15 milljarða - 6 milljarðar eru 7 milljarða í oftekin iðgjöld.

Ég geri þá kröfu að menn í Alþjóðfjármálum haf 10 í ensku yfirstéttar máli, algebru, rúmfræði og hlutfallafræðum og tvíhliða langtíma jafnvægis bókahaldi í framtíðinni, því Íslenska meinið er ekki fullnægjandi lesskilningur frá því við slepptum Dönum. 8 er 80% lesskilningur mest í aðal atriðum.   Hér er stunduð bull umræða.