Málshöfðunin á hendur Geir Haarde

Frá upphafi hef ég verið dálítið hissa á því þekkingarleysi á stjórnarráði Íslands, sem fram kom í störfum Alþingi í kjölfar skýrslu Rannsóknarnefndar Alþingis varðandi bankahrunið.

Þegar lögin um stjórnarráð Íslands eru skoðuð, má þar sjá að HVERGI er gert ráð fyrir að forsætisráðherra taki fram fyrir hendur annarra ráðherra í sínum málaflokkum. Og eins og segir í fyrstu grein laganna um stjórnarráð Íslands: "Ráðherrar fara með og bera ábyrgð á stjórnarframkvæmdum öllum, hver á sínu málefnasviði."      Eins og þarna kemur fram er það ófrávíkjanlegt að ráðherrar bera ábyrgð á sínu sviði.

Það svið efnahagslífs þjóðarinnar sem hrundi haustið 2008, var fjármálakerfið, þ. e. bankakerfið og Seðlabanki landsins. Fagráðherra  fjármálakerfisins er viðskiptaráðherra og lögin um stjórnarráð Íslands gera ekki ráð fyrir öðrum heimildum til að taka fram fyrir hendur hans, en frá þeim aðila sem hann sækir umboð sitt til, þ. e. Alþingis. Hafi Alþingi einhverjar athugasemdir við fagstjórnun ráðherra, verður það að koma fram í þingsal svo það verði bókað.

 Sá ráðherra sem augljóslega átti mestan þátt í hruninu, var því viðskiptaráðherra. Síðustu 18 mánuði fyrir hrun, skipaði Samfylkingin  mann í embætti viðskiptaráðherra.  Á þessum 18 mánuðum nánast tvöfölduðust erlendar skuldir þjóðarinnar. Segja má að það einstaka tímabil hafi verið ein samfelld helreið til glötunar, sem gat á engan hátt endað öðru vísi en með hruni fjármálakerfis þjóðarinnar.

 Eins og að framan er getið, átti Geir Haarde enga stjórnskipaða leið til að takast á við ranga fagstjórnun viðskiptaráðherra, fyrst Alþingi  gerði engar athugasemdir. Menn virðast auðveldlega gleyma því að ráðherrar starfa í umboði Alþingis svo það er Alþingi sjálft sem hefur eftirlitsskylduna.

 Þó ekki sé kafað dýpra í þessi mál en hér hefur verið gert, vekur það umtalsverða furðu að Alþingi, sem sjálft bar skyldu eftirlitsaðila, skuli ásaka Geir Haarde fyrir brot á embættisskyldum, en ekki ásaka þann fagráðherra sem beinlínis er ábyrgur  gagnvart Alþingi fyrir þeirri skuldasöfnun sem varð á síðustu 18 mánuðum fyrir hrun, sem beinlínis olli hruni fjármálakerfisins okkar.

Það er meira en sorglegt að sá stjórnmálaflokkur sem ber pólitíska ábyrgð, gagnvart Alþingi, á viðskiptaráðherra síðustu 18 mánuðina fyrir hrun, leggja höfuðáherslu á að koma ábyrgðinni af herðum eigin flokksmanns og Samfylkingarinnar sjálfrar, yfir á herðar aðila sem ekki hafði stjórnskipulega heimild til beinna afskipta af  ákvörðunum viðskiptaráðherra, fyrst Alþingi gerði engar athugasemdir við störf hans.

Það lítur því þannig út að Samfylkingin beiti þingstyrk sínum og aðstöðu, til þess að sakfella mann sem ekki hafði lagaheimild til afskipta af viðskiptaráðherra, fyrst Alþingi gerði engar athugasemdir. Það er því í raun fyrrverandi meirihluti Alþingis, þ. e. Sjálfstæðismenn og Samfylking, sem bera höfuðábyrgð á að ekki var gripið til aðgerða í tíma, en einnig ber stjórnarandstaðan mikla ábyrgð, því hún lét ekki bóka harða gagnrýni á störf viðskiptaráðherrans á síðustu 18 mánuðum fyrir hrun.

Það er dálítið merkilegt að ætlast til þess að Geir Haarde gengi fram með gagnrýni á samráðherra sinn, þegar enginn þingmaður og ekkert stjórnmálaafl á Alþingi hafði sett fram neina gagnrýni á störf viðskiptaráðherrans. Til að geta vikið ráðherranum frá völdum, með atbeina Frseta, hefði Geir orðið að hafa alvarlegar ásakanir á stöf viðskiptaráðherra úr ræðustól Alþingis. Engu slíku er til að dreifa. Niðurstaðan er því sú að Samfylkngin kýs að bjarga æru mannsins sem hún ber ábyrgð á, en fórna í hans stað manni sem Alþingi hafði ekki fært neinn rétt til að skipta sér af störfum viðskiptaráðherra.

Mikið drengskaparbragð, eða þannig.              

Á hverju þarf að byrja?

Ég er orðinn  langeygur eftir því að allir sem eru að tala um breytingar og ný framboð, skuli ekki setja eitthvað fram um hugmyndir sýnar að fyrstu aðgerðum til að koma þjóðfélaginu nær því sem fólk almennt hugsar.

Til að brjóta ísinn set ég hérna inn hugmyndir sem ég tíndi saman.  Skoðið þetta, takið það til ykkar og breytið því að vild. Gaman verður að sjá hver verður útkoman þegar fleiri leggja hugsun í púkkið.

Skoðið meðfylgjandi skrá.                       

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• Forgangsatriði valdhafa

Mikill hraði á skerðingu lífeyrisréttinda og þátttöku í lyfjakostnaði

 Fyrir Alþingi eru nú frumvörp til breytinga á greiðsluþátttöku Sjúkratrygginga í lyfja og lækniskostnaði, ásamt fleiru.  Athygli vekur að á öllum sviðum er fyrirhugað að skerða lífsgæði eldri borgara og öryrkja, en þó er fjárþröng ríkissjóð ekki svo mikil að meginþorri þingmanna getur ekki sætt sig við að stjórnmálahreyfingar þeirra sleppi ölmusugreiðslunni sem þeir hafa sjálfir ákveðið að stjórnmálahreyfingarnar fái frá ríkinu.

Greinilegt er að þessir stjórnmálamenn treysta því betur að eldri borgarar og öryrkjar geti betlað peninga til að halda lífi. Af afstöðu þeirra má merkja að þeir reikni ALLS EKKI með því að stjórnmálahreyfingar þeirra geti aflað sér rekstrarfjár, með eðlilegum og sjálfbærum hætti.

Stóri munurinn á þessu tvennu er sá að Alþingi er, samkvæmt lögteknum Mannréttindasáttmálum Evrópu og Sameinuðu þjóðanna, auk ákvæða í stjórnarskrá lýðveldis okkar, SKYLT sem fyrsta ráðstöfun fjármuna ríkisins, að tryggja eldri borgurum og öryrkjum þau mannsæmandi lífsskilyrði sem kveðið er á í framangreindum sáttmálum og stjórnarskrá. Á Alþingi í gær kom skýrt í ljós að þessir þingmenn líta á frumskyldu sína sem afgangsstærð.  þessir hópar verði bara að bjarga sér sjálfir, því þingmennirnir þurfi að nota peningana í annað; þar á meðal að fóðra vel eigin stjórnmálahreyfingar.

Alþingismenn eiga næga peninga til ýmissa annarra verka, en að sinna frumskyldum sínum. Hundrað milljónir hér og hundrað milljónir þar, er samþykkt án umhugsunar. En svo illa eru þeir haldnir að þeir geta ekki einu sinni látið í friði þá nánasalegu lífsbjörg sem lífeyrisþegum og sjúklingum hefur verið rétt til þessa. NEI.  Þeir fá ekki sálarró fyrr en búið er að skerða þá hungurlús sem veitt var sem lítill hluti af frumskyldu þeirra. Þeim er svo ofboðslega mikilvægt að geta veitt peningum á þýðingarmeiri staði.

Og svo þeir eigi nú ekki á hættu að þessi ölmusu og ómagalýður, sem tilheyrir frumskyldum Alþingis að skapa mannsæmandi lífskjör, fari nú ekki að gera athugasemdir við óráðsbullið sem þeir vilja setja sem lög, þá sniðganga þeir eigin lagasetningu í stjórnsýslulögum, um lögskipaðan frest til að skila umsögnum um frumvörp er varða lífskjör þessara hópa. Þeim finnst greinilega sjálfsagt, fyrst tekin eru af þessum hópum lögskipaður réttur til mannsæmandi lífskjara, sé alveg sjálfsagt að sniðganga réttindi þeirra líka að öðru leiti, eins og með umsagnarfresti um frumvörp sem varða lífsgæði þeirra.

Þó einungis hafi verið veittir tveir sólahringar til að skila umsögn um lagafrumvarp um sjúkratryggingar og lyfjalög, og ekki einu sinni óskað umsagnar Parkinsonsamtakanna, tókst að koma saman að hluta umsögn um sjúkratryggingahluta frumvarpsins og senda það inn á réttum tíma. Ykkur til fróðleika, ef þið nennið að lesa speki þeirra sem semja frumvörp um lífsgæði þeirra sem eiga FYRSTU KRÖFU í ráðstöfun ríkisfjár, þá læt ég umsögnina fylgja hérna með.

Það er oft sagt að heimskan ríði ekki við einteyming. Í þessu frumvarpi sýnist mér ekki vera um neinn taum að ræða                 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• umsogn_256_mal_112_2008.doc

Raunveruleiki með réttri verðtryggingu

Nokkrir hafa haft samband við mig og óskað eftir að ég birti færslur mínar af eigin húsnæðisláni, hjá Íbúðalánasjóði, með útreikningi verðtryggingar eins og lögin gera ráð fyrir að hún sé reiknuð.

Í þeirri greiðsluskrá sem fylgir hér með, eru engar ágiskanir. Verðtryggingin er færð í hverjum mánuði nákvæmlega eins og neysluvísitalan mælir hana og verðbætur hvers mánaðar reiknaðar frá lántökudegi til greiðsludags. Til að auðvelda fólki að fylgja dálkum greiðsluskrár, setti ég blátt letur á dálk verðtryggingar. Og síðasti greiddi gjalddagi er 15. nóvember 2011, með rauðu letri. Að lokinni þeirri greiðslu, teljast rétt reiknaðar eftirstöðvar lánsins vera kr. 3.573.942,-.

Til samanburðar, skannaði ég inn greiðsluseðil Íbúðalánasjóðs, að þessu sama láni, með gjalddaganum 15. nóv. 2011. Þar kemur fram að eftirstöðvar lánsins, að lokinni þeirri greiðslu, er kr. 9.104.880,-.

Í svari sínu til Umboðsmanns Alþingis, sagði Seðlabankinn að engu máli skipti hvor leiðin væri farin. Leiðin sem ég hef lengi bent á að sé samkvæmt þeim lögum sem voru sett um verðtryggingu, eða leiðin sem þeir völdu einir og sjálfstætt að fara þó engin lög heimiluðu þá aðferð.  

Eitthvað er ekki góður samhljómur í því sem frá Seðlabankanum kemur. Tveimur dögum eftir að ég birti útreikninga mína í myndböndunum á YouTube, óskaði Seðlabankinn eftir að fá forsendur mínar til yfirferðar. Skömmu síðar fékk ég eftirfarandi tölvupost frá manni í Seðlabankanum:

"Kærar þakkir fyrir skjót viðbrögð
Það munaði einhverjum tíeyringum (sem einungis eru nú til í minningunni) á Sigmarstölunum og því sem menn fengu hér út sjálfir.
Við þekkjum víst á sjálfum okkur hvernig talnapedantar eru, vilja helst reikna alla líftóru úr því sem þeir fást við.
Þínar tölur duga áreiðanlega til að eyða því örlitla sem þar munar.

Endurteknar bestu þakkir" 

"Sigmarstölurnar" sem þarna eru nefndar, eru tölur úr útreikningum mínum, sem settar voru fram í kastljósi hjá Sigmari.

En lítið nú yfir greiðsluskrána og takið eftir að lánið lækkar stöðugt, alveg frá fyrsta gjalddaga. Það er alveg öfugt við það sem gerist með núverandi útreikning verðtryggingar.  Takið eftir hve greiðslubyrðin breytist lítið við hrunið haustið 2008 og í framhaldi af því.                      

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• hus_lan_min_sheet1.pdf
• afb_nov_11.pdf

Hefur erlendum bönkum verið talin trú um að þeir ættu veð í aflaheimildum?

 Það er auðvelt að svara þeirri spurningu sem sett er fram í fyrirsögninni.  Ekki þarf annað en lesa þau þrjú bréf sem hér eru meðfylgjandi, en þau lýsa orðaskiptum mínum við Þorkel Sigurlaugsson, þáverandi framkvæmdastjóra rekstrarsviðs Eimskips.

Fyrsta bréfið er það sem ég ritaði honum, en bréf 2 er sama bréfið sent til baka með athugasemdum hans, rituðum með rauðu letri. Þriðja bréfið er svo svar mitt við athugasemdum hans, en því bréfi svaraði hann aldrei.

Eftir lestur þessara bréfa þarf enginn að vera í vafa um hvort erlendum bönkum hafi verið talin trú um að þeir ættu veð í aflaheimildum.             

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• torkell_1_eimskip.doc
• _torkell_2_eimskip.doc
• torkell_3_eimskip.doc

Bréf til velferðarráðherra ásamt gögnum

Nýlega sendi ég velferðarráðherra bréf vegna endurskoðunar á Almannatryggingalögum okkar. Mappa með bréfinu og fylgigögnum á að vera með sem viðhengi eða skrá, sem ég vona að opnist.  Kv. G.J.

 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• Bréf til Velferðarráðherra
• 1. Kafli laga nr. 100/2007
• 2. Kafli laga nr. 100/2007
• 3. Kafli laga nr. 100/2007

Þegar manni ofbýður, þá getur allt gerst.

Fyrir fáeinum dögum sendi ég eftirfarandi orðsendingu til Dómstólaráðs, Hæstaréttar og Héraðsdóms Reykjavíkur, ásamt þeirri greinargerða sem hér fylgir með sem viðhengi eða skrá. Þið ráðið  hvort þið nennið að lesa þetta en það stendur ykkur sem sagt til boða.

Kveðju,  Guðbjörn

 --------------------------------------------

Ég heilsa ykkur, æðstu gæslumenn réttlætis heiðarleika og lýðræðis.

Oft hefur mig undrað hve mikla óvandvirkni og beinan óheiðarleika er að finna í dómum í svona litlu samfélagi, sem auðveldlega ætti að vera hægt að rækja sem einskonar frændgarð. En með þeirri vanvirðingu sem réttarkerfi okkar sýnir dýpstu gildum mannlegs samfélags, er þjóðfélag okkar farið að ramba á barmi borgarauppreisnar. Slíkt ástand er á engan hátt á ábyrgð alþýðu fólks, sem meira að segja hefur verið seinþreytt til vandræða, þó það hafi verið rænt tiltrú á að heiðarleiki og kærleikur væri finnanlegur á þeim æðstu stöðum sem varðstöðu réttlætis og heiðarleika ætti að vera að finna.

Ég hef oft áður gagnrýnt óheiðarleika í réttarkerfinu. Harðasta atlagan til þessa var í málaferlunum gegn Egggert Haukdal, þegar óheiðarleika réttarkerfisins linnt ekki fyrr en gerð var krafa um að ALLIR dómarar Hæstaréttar vikju sæti, í von um að óspilltir aðilar gætu séð raunveruleikann og réttlætið í því máli. Það tókst og varð endanleg niðurstaða eins nálægt réttlætinu og hægt var að komast, svo mörgum árum eftir að Eggert var rændur mannorðinu.

Ég ætlast til þess að ég þurfi ekki að fara aftur í þá hörku sem þarf til að hreinsa réttarkerfið okkar, en verði það óumflýjanlegt, verður sú orrusta háð, eins og hinar fyrri. Sú forsmán réttarfars, sem hér fylgir með, sviptir alla gerendur hennar æru heiðarlegs fólks, þar til þessi ósvinna hefur verið máð út úr lögum og dómar afturkallaðir. Þið megið kalla að það sé gert vegna nýrra upplýsingar eða hvað sem þið viljið, en virðing ykkar er undir því komin að það verk verði unnið, að ykkar frumkvæði.

Guð útdeilir gæfu og kærleika, í þeim mæli sem slíkir eiginleikar hans eru gefnir til annarra.

Með kveðju,

Guðbjörn Jónsson        

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• Tveir vaxtadómar

Eignarhaldið ekki rétt.

Samkvæmt skráningu hjá Fyrirtækjaskrá, er Austurhöfn-TR ekki í eigu ríkissins eða Reykjavíkurborgar. Ég fékk afrit af öllum skráningargögnum yfir þetta fyrirtæki og þar er hvergi að finna staðfestingu Alþingis fyrir stofnun eða eignarhlut í Austurhöfn-TR.

Við ítrekaðar athuganir á þingskjölum, verður ekki séð að málið hafi verið lagt fyrir þingið. Meðan svo er verður ekki með neinum hætti hægt að krefjast þess að ríkissjóður beri einhverja ábyrð á starfsemi Austurhafnar-TR.

Ég hef ekki skoðað gögn Reykjavíkurborgar og get því ekki fullyrt hvort þar hafi verið samþykkt í borgarstjórn að gerast eignaraðili að því marki sem fram kemur í fréttinni. Reykjavíkurborg er hins vegar ekki skráður eigandi hjá Fyrirtækjaskrá, eins og sú skráning var fyrir ári síðan.    

Harpa endurfjármögnuð

Opið bréf sent á erlendu sérfræðingana sem taka þátt í ráðstefnunni í Hörpunni 27. okt. n.k

Næst komandi fimmtudag verður haldin dullítið merkileg ráðstefna í Hörpunni. (Sjá t.d. hér) Miðað við kynninguna á henni og aðra umgjörð virðist hún fyrst og fremst vera hugsuð til þess að miðla því yfirlýsta áliti íslensku ríkisstjórnarinnar og Alþjóðagjaldeyrissjóðins að samstarfið á milli þeirra sé fordæmisgefandi fyrir önnur lönd. Fordæmisgefandi að því leyti að hér hafi efnahagsbatinn gengið hraðar fyrir sig en annars staðar.

Nokkrir erlendir sérfræðingar í hagfræði og alþjóðaviðskiptum ásamt starfsfólki AGS taka til máls ásamt íslenskum valdhöfum og prófessorum frá háskólunum tveimur sem eru staðsettir hér í Reykjavík. Umgjörð ráðstefnunnar blés nokkrum grasrótarmeðlimum óhug í brjóst sem knúði þá til að skrifa erlendum gestunum bréf. Eftirtaldir móttóku þetta bréf seint í gærkvöldi:

Joseph Stiglitz, prófessor í hagfræði (ávarpar ráðstefnuna af bandi)
Julie Kozack, aðstoðardeildarstjóri aðgerðaráætluninnar IMF á Íslandi
Martin Wolf, fjármálasérfræðingur frá Financial Times (stýrir pallborðsumræðum)
Nemat Shafik, aðstoðarframkvæmdarstjóri IMF
Paul Krugman, prófessor hagfræðingur 
Poul Thomsen, aðstoðarframkvæmdarstjóri evrópudeildar IMF
Simon Johnson, prófessor alþjóðaviðskiptum (fyrrum starfsmaður IMF)
Willem Buiter, prófessor í hagfræði

Í stuttu máli má segja að megintilgangurinn með ritun þessa bréfs sé sá að vekja athygli erlendra fjölmiðla svo þeir sjái um að koma því út til alþjóðasamfélagsins að staða Íslendinga er í engu frábrugðin öðrum illa settum löndum í heiminum. Samstarf íslensku ríkisstjórnarinnar við AGS hefur skilað íslensku þjóðinni því sama og öðrum samfélögum þar sem sjóðurinn hefur komið við sögu. Íslenskur almenningur tilheyrir 99%-unum sem hefur risið upp gegn 1%-inu sem hefur farið svo illa með sjálfskipuð forréttindi sín til eigna og valda að heimshrun fjármálamarkaðana blasir nú við.

Á sama tíma og ráðstefnan fer fram er boðað til andmælastöðu niður við Hörpuna. Fólk er hvatt til að mæta með andmæli á erlendum tungumálum og ekki væri verra ef viðstaddir verða reiðubúnir til að tala við erlendu pressuna og/eða grasrótina sem verður með upptökumenn á þeim tímum sem búast má við mestri umferð andmælenda við ráðstefnuhúsið. Þetta er við upphaf ráðstefnunnar, í kringum hádegið og í lokin. Varðandi upplýsingar um tímasetningar og annað skaltu fylgja þessari slóð.

Svo hvet ég alla til að birta eftirfarandi bréf á bloggi eða í glósu inni á Fésbókinni eða krækja því á vegginn sinn þar. Ég mun setja krækjur á blogg þeirra sem hafa undirritað þetta bréf jafnóðum og þeir birta það þar. 
_________________________________________________________________

Reykjavík 23. október 2011

Kæri herra/frú

Tilefni þessara skrifa er það að þú ert meðal þeirra sem munu taka til máls á ráðstefnunni Iceland´s Recovery—Lessons and Challenges, sem haldin verður í Reykjavík 27. október næst komandi. Við undirrituð höfum áhyggjur af því að þú hafir aðeins fengið valdar upplýsingar um efnahagsástandið á Íslandi frá hérlendum stjórnvöldum. Við viljum því benda þér á mikilvægar viðbótarupplýsingar varðandi fjármál ríkis og sveitarfélaga, fjármálakerfið og stöðu almennings í landinu.

Almennt

Ljóst er að staðan í íslensku efnahagslífi er nokkuð önnur í dag en upphaflegar áætlanir Alþjóðagjaldeyrissjóðsins (AGS) gerðu ráð fyrir þegar þeir komu hér að málum í lok árs 2008. Þannig voru erlendar skuldir þjóðarbúsins nærri tvöfalt meiri í árslok 2010 en upphaflega var áætlað; skuldir hins opinbera eru meiri, atvinnuleysi er meira, verðbólga á árinu 2010 var meiri og svo virðist sem samdrátturinn í efnahagslífinu ætli að verða dýpri og vara lengur.

Ríkisfjármálin

Fyrir hrun skuldaði ríkissjóður 26% af VLF. Opinberar tölur yfir skuldir ríkisins eru 111% af VLF en heildarskuldir þjóðarbúsins eru hins vegar 280% af VLF. Hrein peningaleg eign ríkissjóðs versnaði um 140 milljarða króna milli annars ársfjórðungs 2010 og 2011. Ef marka má þessar tölur þá er hægt að leiða að því líkum að íslenska ríkið hafi frá hruni tekið að láni fjárhæð sem nemur jafnvirði landsframleiðslu í eitt ár og þá eru lánin frá AGS ekki einu sinni talin með. Vaxtakostnaður ríkissjóðs af núverandi skuldabyrði er hátt í 20% af tekjum.

Sveitarfélög

Skuldir sveitarfélaganna og skuldbindingar voru 586 milljarðar um seinustu áramót. Ef skuldir Orkuveitu Reykjavíkur, sem eru vel á 300 milljarða, og 47 milljarða lífeyrisskuldbindingar sveitarfélaganna eru frátaldar standa samanlagðar skuldir sveitarfélaganna í 310 milljörðum kr. sem er 20% af VLF og 154% af tekjum þeirra.

Fjármálakerfið

Kostnaður íslenska ríkisins við endurreisn bankakerfisins í kjölfar hrunsins haustið 2008 var 64% af VLF sem er heimsmet. Nýju bankarnir fengu lánasöfn gömlu bankanna á 45-65% af raunvirði þeirra. Þessi niðurfelling á milli gömlu og nýju bankanna hefur þó ekki skilað sér til almennings þar sem lánin eru rukkuð inn á nafnvirði þeirra. Afleiðingarnar eru mikill hagnaður bankanna sem byggir á því að þeir eru að eignast stóran hluta af öllum eignum íslenskra fyrirtækja og heimila.

Almenningur

Nú er svo komið að 20% heimila í landinu geta ekki borgað af lánum sínum og 40% eru í miklum erfiðleikum. Í raun eru það bara 10% sem geta greitt af húsnæðislánum með eðlilegum hætti.

Ráðstöfunartekjur heimilanna hafa lækkað um 27,4% síðastliðin þrjú ár á meðan verðlag hefur hækkað um 40%. Af þessum ástæðum hefur neysla þjóðarinnar dregist saman. Á sama tíma hefur þörfin fyrir mataraðstoð margfaldast en engar opinberar tölur eru til yfir fjöldann. Það eru þó staðreyndir að biðraðirnar við hjálparstofnanir hafa lengst og fjárhagsaðstoð sveitarfélaganna hefur aukist um 62% frá hruni.

Fram hefur komið í tölum ríkisskattstjóra að skuldir íslenskra fjölskyldna hafi vaxið meira en eignir en á síðasta ári rýrnuðu eignir í fyrsta skipti meira en skuldir. Fjölskyldum sem eiga meira en þær skulda hefur fækkað um 8,1% milli ára. Þeim sem voru með neikvæðan eignaskattstofn fjölgaði hins vegar um 12,1%.

Samkvæmt síðustu tölum Vinnumálastofnunar er atvinnuleysið 6,7%. Sú tala er hins vegar umtalsvert hærri þar sem markvisst er unnið að því að koma atvinnulausum í nám og margir hafa yfirgefið landið í leit að atvinnu og betri lífskjörum. Í þessu sambandi skiptir líka máli að hópur fólks sem er atvinnulaus en á ekki rétt á atvinnuleysisbótum skráir sig ekki atvinnulausa. Hvatinn til að skrá sig er ekki til staðar þar sem fólk fær engar bætur hvort eð er. Að lokum er rétt að benda á að samkvæmt tölum sem hafa verið í opinberri umræðu má ráða að störfum á Íslandi hafi fækkað um 22.500 sem er u.þ.b. 8,2% af skráðu vinnuafli árið 2010.

Niðurstaðan

Meginástæða hrunsins var ofvaxið bankakerfi. Það orkar því mjög undarlega á almenning að horfa upp á þá ofuráherslu sem stjórnvöld leggja á endurreisn þessa sama kerfis í stað þess að byggja upp raunhagvöxt samfélagsins. Byrðum fjármálakreppunnar hefur fyrst og fremst verið dreift á skuldsett heimili. Ríkisstjórnin hefur markvisst unnið gegn almennri leiðréttingu lána og innleitt sértæk skuldaúrræði sem gefa bönkunum sjálfdæmi varðandi það hverjir fá leiðréttingu og hversu mikla. Flest ef ekki öll úrræði við skuldavanda heimila og smærri fyrirtækja hafa miðast við að viðhalda greiðsluvilja.

Þessi afstaða ríkisstjórnarinnar og vinnubrögð bankanna hafa skapað aukna misskiptingu. Landsmenn horfa upp á að það er verið að afskrifa skuldir þeirra sem ullu hruninu. Þessir halda líka fyrirtækjum sínum og arði af ólöglegum fjármálagjörningum á sama tíma og almenningur er látinn sitja uppi með forsendubrestinn. Því er svo komið að óréttlætið ógnar félagslegum stöðugleika í landinu. Kjörnir fulltrúar fara eftir kröfum fjármálaaflanna á kostnað hagsmuna almennings.

Íslenska bankakerfið hefur sett skuldir sínar yfir á almenning eins og gert hefur verið í Grikklandi, Írlandi, Portúgal og víðar. Ísland sker sig því ekkert úr hvað það varðar að lýðræðið hefur orðið fórnarlamb bankaveldisins.

Virðingarfyllst,
Andrea Jóhanna Ólafsdóttir, formaður Hagsmunasamtaka heimilanna
Ásta Hafberg, nemandi í viðskiptastjórnun
Ásthildur Cesil Þórðardóttir, fyrrverandi garðyrkjustjóri
Elínborg K. Kristjánsdóttir, fyrrverandi blaðamaður
Elías Pétursson, framkvæmdastjóri/háskólastúdent
Eyjólfur Kolbeinn Eyjólfsson, hugbúnaðarsérfræðingur
Björg Sigurðardóttir, fyrrverandi bankastarfsmaður
Björk Sigurgeirsdóttir, ráðgjafi
Guðbjörn Jónsson, ráðgjafi kominn á eftirlaun
Guðmundur Ásgeirsson, kerfisfræðingur
Guðrún Skúladóttir, sjúkraliði
Gunnar Skúli Ármannsson, læknir
Helga Garðarsdóttir, ferðamálafræðingur
Helga Þórðardóttir, kennari
Indriði Helgason, rafvirki
Jakobína I. Ólafsdóttir, stjórnsýslufræðingur
Rakel Sigurgeirsdóttir, íslenskukennari
Sigurjón Þórðarson, líffræðingur
Sigurlaug Ragnarsdóttir, listfræðingur
Vilhjálmur Bjarnason, ekki fjárfestir
Þórarinn Einarsson, aktívisti
Þórður Á. Magnússon, framkvæmdarstjóri

Afrit sent á erlenda og innlenda fjölmiðla svo og ráðherrana þrjá sem eru í gestgjafahlutverkinu á ráðstefnunni: Iceland´s Recovery—Lessons and Challenges sem haldinn verður í Hörpunni n.k. fimmtudag eða þ. 27. október

               

Endurskoðun Almannatryggingalaga

Á reglulegum fundi aðalstjórnar Öryrkjabandalagsins í liðinni viku, kom fram að endurskoðun laga um Almannatryggingar ganga hægt. Allur tíminn fer í útreikninga á skerðingum, án þess að búið sé að fara í gegnum lögin og breyta þeim til betra horfs.

Á undanförnu ári hef ég verið að fara í gegnum nuverandi lög um Almannatryggingar. Sú lesning hefur ekki verið til skemmtunar. Það er hrein hörmung að sjá vinnubrögð þingmanna, eins og þau birtast í þessum lögum. Þau lýsa skært af þekkingarleysi eða kjánaskap. Ég dæmi ekki um hvort á við.

Ég skrifaði Velferðarráðherra bréf og benti honum á þessar staðreyndir. Með bréfinu sendi ég 1. kafla núverandi laga um Almannatryggingar, þar sem ég hafði skrifað athugasemdir inn á milli í lagatextann, með öðrum lit.  Ég læt þennan kafla fylgja hér með í viðhengi.  Kannski bæti ég öðrum köflum við ef fólk verður forvitið.

Hvað skildi þurfa til svo greina megi í lagatextum okkar, eðlilega skynsemi og viðurkenningu fyrir þeim mannréttindum sem við segjumst viðra?      

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• Lög nr. 100/2007 1. kafli