Ekkert verður til úr engu

Sá óvitagangur sem viðhafður hefur verið í peningamálastefnu okkar undanfarin ár, er með ólíkindum. Allir sem beita heilbrigðri hugsun, vita að vöxtur verður ekki til úr engu. Það er líka löngu þekkt, að engin gjaldmiðill getur staðið einn og óstuddur; ekki einu sinni hin viðurkennda heimsviðskiptamynt, Bandaríski (USA) dollarinn.

Hvaðan sú kjánahugsun er upp runnin að krónan okkar, ein af minnstu mynteiningum veraldar, gæti staðið ein og óstudd í ólgusjó heimsviðskiptanna, verður sennilega aldrei opinberað. Enda er það kjánaheimska liðins tíma, sem við höfum nú í höndum áþreifanlegan árangur af; og eigum að læra af.

Við ættum að vita, að fyrst USA getur ekki (og hefur ekki í áratugi getað) tryggt verðgildi dollarsins, án utanaðkomandi stuðnings, jaðrar það líklega við hámark heimskunnar að ætla krónunni okkar að geta ein og óstudd haldið verðgildi sínu.

Þegar hugsuðir frjálshyggjunnar skilgreindu hugtakið "Markaðshagkerfi", gleymdu þeir mikilvægasta grundvallarþætti alls vaxtar, sem er uppruni vaxtarins, uppruni verðmætanna. Allskonar villandi hugtök urðu ríkjandi, s. s. að veltuaukning, þó hún væri framkvæmd með utanað komandi lánsfé, fékk nafnið "hagvöxtur" eða "þjóðarframleiðsla", eftir því í hvaða samhengi var rætt um hina auknu veltu. Ýmis fleiri gildi voru afvegaleidd til að fela raunveruleikann í orðagjálfri talnaleikja. Árangurinn varð sífellt minnkandi ábyrgð fyrir hinum raunverulegu sannindum, og meira að segja dregið í efa hugtakið "rétt". Afleiðingin varð stöðugt vaxandi óöryggi um raunveruleg gildi viðfangsefna.

Hinn kaldi raunveruleiki vaxtar hefur ævinlega verið einn. Líkt og að tréð vex upp frá fræinu sem sett er í jörðina, og allur vöxtur trésins kemur síðan frá gjafara vaxtarins og uppruna verðmæta hans, kemur raunverulegur vöxtur hagkerfis ævinlega frá uppsprettu sköpunar raunverulegra verðmæta, sem eiga upptök sín innan hagkerfisins. Það er hægt að stækka blöðru með því að blása meira lofti í hana, svo hún stækki, en hið raunverulega efni í blöðrunni eykst ekkert við það. Hins vegar eykst álagið á hið raunverulega efni og hætta vex á því að blaðran springi. Svo er og með hagkerfi sem þanið er út með lánsfé, án raunverulegs innri vaxtar.

Ef við gefum okkur tækifæri til að setjast niður og íhuga það sem gerðist, og afleiðingar þess fyrir hagkerfi okkar, sjáum við vonandi sem flest, hve frjálshyggjan hefur rangtúlkað hugtakið "frelsi" og misbeitt því alvarlega í gróðahugsjón fyrir þá frekustu. Gróða sem í mörgum tilfellum var einungis sýndarveruleiki, sem nú er horfinn, eftir að blaðran sprakk, sem þessi sýndarveruleiki var byggður á.

Við uppbygginguna sem farmundan er, teldi ég afar mikilvægt fyrir þjóðina að forðast "markaðshagkerfi" að hætti hugsuða þeirra kerfa sem nú hafa keyrt heimsfjármálin í strand. Förum varlega og hugum vandlega að rótum og innri vexti þeirra auknu umsvifa sem fæðast munu í þjóðfélagi okkar á komandi árum. Með þeim hætti tryggjum við afkomu og hamingju komandi kynslóða hér á Íslandi.                  


mbl.is Peningamálastefnan verði endurskoðuð strax
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Ætli þeir hafi misskilið eitthvað í Seðlabankanum ???

Ég velti fyrir mér hvort stjórar Seðlabankans hafi haldið að þeir væru Seðlabanki Bretlands.   Dálítið skrítið að geta ekki lánað Landsbankanum vegna erfiðleika í íslensku útibúi bankans í London, en lána svo Kaupþingi meira en tvöfallt hærri fjárhæð vegna erfiðleika þeirra í Bresku fyrirtæki þeirra í London.

Ég hefði haldið að skyldur Seðlabankans væri fyrst og fremst ríkar gagnvart starfsemi íslenskra fyrirtækja, þó útibú sé erlendis, sem væru með bótaábyrgð íslenska ríkisins. Sú skylda væri alla vegar fremri skyldu þeirra til að lána Bresku fyrirtæki í London, þó eigendur þess fyrirtækis væru Íslendingar.

Ef þetta er röksemdagrunnur í verkum Seðlabankans, er kannski skiljanlegt hvernig komið er.                    


mbl.is Seðlabanki andmælir Björgólfi
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Niðurstöður þessarar fréttar eru blekking.

Þarna er ekki um FRÉTT að ræða heldur áróðurblekkingar af ófyrirleitnari gerðinni. Ef álíka sannleiksvilji er í öllum fréttum Fréttablaðsins er í raun tímaeyðsla að vera að lesa það.

En af hverju segi ég að þetta sé blekking?  Ástæðan er aftirfarandi.

Spurt er:  VILTU GANGA Í EVRÓPUSAMBANDIÐ? 

Spurðir eru 800 einstaklingar = 100%

Spurningum svöruðu 647, eða  80,88%

Já sögðu 445, eða  55,63%

Nei sögðu  202, eða   25,25%

Óákveðnir voru 153, eða 19,12%  

 

Spurt er:  VILTU TAKA UPP EVRU Á ÍSLANDI?

Spurðir eru  800 einstaklingar  =100%

Spurningu svara 647, eða  80,88%

Já sögðu 469, eða  58,63%

Nei sögðu 178, eða   22,25%

Óákveðnir voru 153, eða  19,12%

 

Hvort er mikilvægara að segja þjóðinni satt, eða beita hana enn einum blekkingunum til stuðnings hópi íslendinga sem ekki treystir sér til að stýra efnahagsmálum okkar án erlendrar íhlutunar?            


mbl.is Stuðningur við ESB-aðild og evru eykst
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Þeir sem gelta eins og þeim er sigað, eiga von á klappi.

Það er sorglegt að sjá svona ályktun frá kjördæmisráði flokks sem er að staðsetja sig sem stærsti stjórnmálaflokkur landsins. Greinilega er þarna verið að gelta í sömu átt og forystan, án þess að kanna til hlýtar hvað er verið að boða.

Ekki þarf að kafa djúpt til að sjá greinilega hrörnunar og upplausnareinkenni á Evrópusambandinu. Stjórnendum þess hefur ekki tekist að vinna bug á skuldasöfnun og því síður geta gengið þannig frá óreiðuskuldum undangengins áratugs að endurskoðendur fáist til að skrifa upp á ársuppgjörin.

Evrópusambandið er ekki hlutafélag eða einstefnu styrkveitingasjóður. Það er einskonar sameignarfélag, þar sem allar aðildarþjóðir þess bera sameiginlega ábyrgð á rekstri þess og skuldum. Ef við gengjum þar inn nú á næstunni, myndum við að öllum líkindum fljótlega fá í fangið skuldapakka sem væri nægt viðfangsefni fyrir komandi kynslóðir Íslendinga í nokkuð marga áratugi.

En er þetta ekki bara rugl manns sem er á mót ESB?

Mikið væri gefandi fyrir að svo væri, en raunveruleikinn mun heimsækja okkur að þessu leiti, líkt og hann hefur gert varðandi gengdarlausa skuldsetningu okkar eigin þjóðar.

Tekjur ESB hafa ekki dugað fyrir útgjöldum og stöðug fjölgun fátækra ríkja, sem þarfnast mun meiri framlaga fjármagns en þau greiða fyrir aðild, hefur aukið verulega á þennan hallarekstur á undanförnum árum. Þekkt er, að stærstu ESB þjóðirnar hafa undanfarin ár ekki viljað auka framlög sín í hina sameiginlegu sjóði. Ekki mun núverandi ástand heimsfjármálanna bæta úr þeirri stöðu, samhliða því sem fjárþörf ESB mun aukast.

Helstu máttarstólpar ESB reyndu að stilla saman strengi sína vegna bankakreppunnar, með yfirlýsingu um samstilltar aðgerðir. Þau fóru síðan hvert heim til sín og gerðu allt annað en þau höfðu samþykkt, því þarfir landa þeirra voru svo mismunandi.

Fyrirsjáanlegur er mikill samdráttur athafnalífs á evru-svæðinu. Í ágúst s.l. var atvinnuleysi ungs fólks sagt vera 14,9% og miðað við aðstæður eru líkur á að það hafi aukist síðan. Þá hefur komið fram að Alþjóða gjaldeyrissjóðurinn (IMF) segir útlitið einna verst í löndum innan Evrópusambandsins.

Innan ESB er einnig komin af stað togstreyta varðandi gengi evrunnar og sagt að farið sé að hafna evrum sem hafi raðnúmer prentunnar í sumum löndum ESB. Gengi evrunnar er mikilli óvissu háð, ekki síst vegna þess að Seðlabanki evrunnar (ECB) virðist ekki hafa nægt fjármagn í sjóðum sínum til að styðja evruna í þeim hamförum sem nú ganga yfir.

Eins og heimsmálunum er nú háttað, teldi ég það algjört óráð að fara að tengjast ESB við núverandi aðstæður. Hvað evruna varðar, tel ég þverrandi líkur á að hún verði til sem sameiginleg mynt, að þremur árum liðnum og verulegar líkur á alvarlegum áföllum hennar á næsta ári.

Mestar líkur eru einnig á að þeir erfiðleikar sem núverandi bankakreppa framkallar, muni einnig valda sundrun ESB á árunum 2010 til 2011.            


mbl.is Aðildarviðræður við ESB strax
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Er Sjálfstæðisflokkurinn trúarbrögð, en ekki stjórnmálahreyfing ???

Þetta er afar athyglisverð niðurstaða. Annað hvort eru tæp 30% þjóðarinnar sem er alveg sama hvernig farið er með hagsmuni þjóðfélagsins, eða að Sjálfstæðisflokkurinn er trúarbrögð, sem eru að öllu leiti óháð athöfnum á stjórnamálasviði.

Yfirgnæfandi meirihluti kapítalískra hugsuða í hinum siðvædda heimshluta, hafa látið í ljós fullkomna vantrú á þeirri hugmyndafræði sem hefur verið meginstofn stjórnmálastefnu Sjálfstæðisflokksins undanfarna tvo áratugi. Þrátt fyrir þessa staðreynd, til viðbótar við gjöreyðileggingu á uppbyggingu síðustu kynslóða í íslensku viðskipta- og athafnalífi, virðist þriðjungur þjóðarinnar enn tilbúinn til að hjálpa Sjálfstæðismönnum að eyðileggja meira.

Það eru miklar líkur á að svona skoðanakönnun veki umtalsverða athygli, því hún er afar glöggt vitni um hörmulega siðferðisvitund; að þriðjungi þjóðarinnar sé sama um þær hörmungar sem yfir þjóðina hafa verið leiddar.

Miðað við það sem fram er komið, hefði verið eðlilegt að Sjálfstæðisflokkurinn fengi svoa 5% í þessari könnun, en ynni sig á næstu tveimur árum upp í svona 15%, stæðu þeir sig vel í endurbyggingu lífsgæða þjóðarinnar.                 


mbl.is Minnihluti styður stjórnina
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Krónan á enga sök á ástandinu

Mig langar að þakka Björgólfi fyrir frásögn sína í Morgunblaðinu í dag, sunnudaginn 26. október 2008. Viðtalið er um margt fróðlegt, þó spyrjandinn hefði að ósekju mátt vera víðsýnni og huga að fleiri þáttum þess er olli hruni bankana.

Ég er ekki sammála Björgólfi um að krónan hafi verið helsta vandamálið í íslensku efnahagslífi.Krónan er einungis verkfæri okkar til verðmætaskipta, bæði innanlands og gagnvart öðrum myntkerfum. Ef við segjum að krónan okkar sé ónýt, eða einskis virði, erum við um leið að segja að við séum ekki að skapa nein verðmæti sem aðrir hafi áhuga á að eignast og að við sjáum ekki fram á að skapa þau verðmæti sem þurfi til að afla meiri erlendra peninga en við notum jafn harðan. Sé staðan sú, fáum við vart margar Evrur til ráðstöfunar, þó skipt væri um mynt.

Allir vita að þetta er ekki rétt. Fiskurinn okkar hefur um langa hríð verið einn sá verðmætasti í heimi og færri fengið en vildu. Orkan í fallvötnum okkar og jarðhitinn í jörðinni er einnig umtalsverð verðmæti, sem við höfum, því miður, ekki enn lært að nýta nógu vel þjóðinni til hagsbóta. Hingað til höfum við selt þessa gullmola okkar á einskonar rýmingarsöluverði til erlendra stórfyrirtækja, sem selja sjálfu sér aðföngin og stýra því sjálf afkomu sinni og hagnaði af rekstrinum hér. Á sama tíma sinnum við ekki þeim þáttum sem eru mun kostnaðarminni í stofnfjárfestingum en líkur eru á að skili þjóðfélaginu margföldu því verðmæti sem álbræðslur skila til verðmætasköpunar hér. Þá er enn ótalið hugvitið sem býr í mörgum ungum og efnilegum snillingum okkar, sem þegar er farið að afla umtalsverðs gjaldeyris.

Við hugsum um og umgöngumst krónuna okkar líkt og þær þjóðir gera við sinn gjaldmiðil, sem styðst við dygra sjóði Seðlabanka þeirra landa. Sjóði sem hafa orðið til á hundruðum, ef ekki þúsundum ára. Þessar þjóðir þurfa ekki að hafa vakandi auga með þeirri verðmætasköpun sem viðheldur verðgildi gjaldmiðilsins, því það verðgildi tryggist frá þessum sjóðum, þannig að daghverfur breytileiki viðskiptakjara breytir ekki grunngildi verðmætis myntarinnar.

Líkja má þessu við atriði sem við ættum að þekkja vel, en það eru uppistöðulón virkjana okkar. Ef við byggðum raforkuframleiðsluna á daglegu rennslu þeirra fallvatna sem notuð eru til raforkuframleiðslu, væri orkumagnið sem við fengjum ansi sveiflukennt. Þannig er umhverfi krónunnar okkar; ansi sveiflukennt eftir innstreymi dagsins, eða mánuðarins.

Til að tryggja stöðugleika í orkuframleiðslu söfnum við upp stórum lónum  af vatni, einskonar sveiflusjóðum, til að tryggja jafna framleiðslu, sambærilegt við að tryggja verðgildi krónunnar með uppsöfnun eignarsjóða.

Það er afar óraunsær barnaskapur að telja okkur, sem einungis höfum u.þ.b. 60 ára sögu peningamyndunar í landinu, og allan þann tíma höfum við eytt öllu sem við höfum aflað okkur, og meira til, í uppbyggingu þjóðfélagsins, að við getum allt í einu tekið stökk og stillt okkur upp í lífsstíl og hugsun, við hliðina á þjóðfélögum sem hafa hundruða, ef ekki þúsunda ára venjuhefðir í umgengni við verðmæti, sem þar að auki eru baktryggð í miklum sjóðum Seðlabanka þeirra.

Í raun erum við í nákvæmlega sömu stöðu og daglaunamaðurinn, sem verður að fá launin sín greidd reglulega til að geta borgað heimilisreksturinn og afborganir lána sinna. Við höfum enga sveiflujöfnunarsjóði (engin uppistöðulón) til að tryggja jafnt og eðlilegt streymi fjármagns að og frá landinu. Lánastofnanir hafa að vísu falið þessa staðreynd nokkuð fyrir almenningi, með stöðugu innstreymi lánsfjár (sem kallað var góðæri).

En, öll ættum við að vita að ef við búum okkur til lífsumgjörð með lánsfé, sem raunverulegar tekjur okkar geta ekki staðið undir, er óhjákvæmilegt að slíkt ævintýri taki enda, þegar allar lántökuleiðir eru tæmdar.

Segja má að almenningi hafi verið haldið svolítið ómeðvituðum um alvarleika stöðunnar, með því að flagga þeirri haldlausu stöðu að ríkissjóður væri skuldlaus, þó erlendar skuldir þjóðfélagsins, sem heildar, væru stöðugt að aukast.

Áður hef ég vikið að, á þessari síðu, ástæðum þess að krónan okkar sé svona verðlítil, en það stafar fyrst og fremst af því hve mikið vantar á að við framleiðum nægan gjaldeyri til greiðslu alls innflutnings, ásamt afborgunum og vöxtum af erlendum lánum. Það sem verið er að segja með því að erlendir aðilar telji krónuna okkar verðlausa, er það að þeir trúa ekki á að við getum neitt á næstunni, skapað krónunni okkar aðfengið verðmæti. Þess vegna verði hún verðlaus utan Íslands, líkt og Matadorpeningar eru utan spilsins.

Sama staða mun verða þó við skiptum yfir í Evru. Allar lánaleiðir okkar eru fullnýttar, þannig að við fáum ekki meiri eyðslulán. Við munum því ekki fá til okkar fleiri Evrur en við framleiðum fyrir. Það  þýðir í raun að tekjur þjóðarinnar verða að duga okkur, hvort sem það verður mælt í krónum eða Evrum.                  


mbl.is Krónan stærsta vandamálið
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

« Fyrri síða | Næsta síða »

Höfundur

Guðbjörn Jónsson
Guðbjörn Jónsson
F.v. ráðgjafi

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (21.9.): 0
  • Sl. sólarhring: 1
  • Sl. viku: 17
  • Frá upphafi: 0

Annað

  • Innlit í dag: 0
  • Innlit sl. viku: 16
  • Gestir í dag: 0
  • IP-tölur í dag: 0

Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar

Sept. 2025
S M Þ M F F L
  1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30        

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband